TAM TẠNG THÁNH KINH PHẬT GIÁO
TẠNG KINH (NIKÀYA)
Thi Hóa
TRUNG BỘ KINH
( Majhima Nikàya )
Tập IV
Hòa Thượng THÍCH MINH CHÂU
Dịch sang tiếng Việt từ Tam Tạng Pàli
Chuyển thể Thơ :
Giới Lạc MAI LẠC HỒNG tự TUỆ NGHIÊM
( Huynh Trưởng Cấp Tấn - GĐPTVN tại Hoa Kỳ )
Email : [email protected]
120. Kinh HÀNH SANH
( Sankhàrupapatti sutta )
Như vậy, tôi nghe :
Một thời, đức Thế Tôn Thiện Thệ
An trú tại Xá-Vệ thành này
Sa-Vát-Thí cũng là đây
Kỳ Viên Tinh Xá hôm mai tịnh, hòa
Còn có tên Chê-Ta-Va-Ná (Jetavana)
Cấp-Cô-Độc Trưởng giả tín gia
(A-Na-Thá-Pin-Đi-Ka) (Anathapindika)
Tín thành dâng đến Phật Đà trước đây
Tại đây, Ngài gọi chư Phích-Khú :
– “ Các Phich-Khú ! Hãy khéo nghe đây ! ”.
Chư Tỷ Kheo tại nơi này
Vâng đáp lời Phật. Rồi Ngài thuyết ngay :
– “ Chúng Tăng này ! Ta sẽ giảng giải
Cho các ông sự Tái Sanh này
Do ‘hành’ đưa lại như vầy.
Hãy nghe, suy nghiệm pháp đây kỹ càng ”.
– “ Chúng con đã sẵn sàng thính Pháp ”.
Chư Tỷ Kheo vâng đáp Phật Đà.
Đức Thế Tôn liền giảng ra :
– “ Ở đây, này Chúng Tăng-Già ! Tỷ Kheo
Đầy đủ tín và đều đủ giới
Đầy đủ văn, thí với tuệ minh,
Vị ấy suy nghĩ tự mình :
‘Mong rằng ta sẽ tái sinh tức thì
Ngay sau khi mạng chung thân hoại,
Sẽ sinh lại cộng trú trong nhà
Dòng Sát-Đế-Lỵ hoàng-gia’.
Định tâm như vậy, lâu dài trú tâm
Tu tập tâm, chuyên tâm như vậy,
Những ‘hành’ ấy của Tỷ Kheo này
Được an trú, tu tập hoài
Làm cho sung mãn đủ đầy, sẽ đưa
Vị ấy thọ sanh vừa với nguyện
Của vị ấy diễn tiến trước nay.
Này các Tỷ Kheo ! Như vầy
Đây là đạo, chính là đây lộ trình
Đưa đến sự tái sinh nơi ấy.
Cũng như vậy, này các Tỷ Kheo !
Một vị Phích-Khú hành theo
Đầy đủ tín, giới, đủ đều thí, văn,
Đầy đủ phần trí tuệ thông thái,
Tâm mong ước được tái sinh ra
Trong đại-gia-tộc thế gia
Của dòng Phạm-chí (tức Bà-la-môn),
Hay sinh trong Cư Sĩ gia tộc,
Không sợ nhọc, vị ấy âm thầm
Chuyên định tâm, an trú tâm,
Tu tập tâm ấy. Hành thâm như vầy
Tỷ Kheo này dần được an trú
Tu tập, làm đầy đủ tối đa
Sẽ đưa vị ấy sinh ra
Tại chỗ vị ấy thiết tha mong vầy.
Các Tỷ Kheo ! Chính đây là đạo
Là lộ trình đưa thấu nơi sinh.
Tỷ Kheo đầy đủ đức tin,
Đủ giới, văn, thí, tuệ minh tinh tường,
Nghe Tứ Đại Thiên Vương (1) thọ mạng
Thật lâu dài, tướng sang đẹp xinh
Có nhiều lạc thọ – mong mình
Sau khi thân hoại, tái sinh cõi này.
Hoặc vị đây được nghe, nguyện mãi :
‘Chư Thiên tại Ta-Vá-Tim-Sa (2)
(Cõi trời Đao-Lợi cũng là) &
Chư Thiên tại cõi Dạ-Ma (3), hay là
Chư Thiên Tu-Si-Ta (Đâu Suất) (4) &
Chư Thiên thuộc Hóa-Lạc cõi ni
(Tức Niêm-Ma-Ná-Ra-Ti) (5) &
Tha-Hóa Tự Tại (6) các vì chư Thiên…
Khắp Chư Thiên các cõi trời ấy
Đều hết thảy thọ mạng lâu dài
Lại có lạc thọ tràn đầy
Và có mỹ tướng hình hài uy nghi.
Mong rằng ta sau khi thân hoại
Sẽ sinh lại các cõi Trời này
______________________________
* Các cõi Trời Dục Giới :
(1) Cõi trời Tứ Đại Thiên Vương ( Catummahàrajà Deva ).
(2) Cõi trời Đao Lợi ( Tàvatimsà ) còn gọi cõi Tam Thập Tam
Thiên, và vị Vua trời Sakka Deva Indra ( Đê Thích hay
Thích Đề Hoàn Nhân ).
(3) Cõi trời Yàmà (Dạ Ma) và Vua trời Dạ-Ma: Suyàma.
(4) Cõi trời Đâu Suất ( Tusita ) và vị Vua trời Santusita.
(5) Cõi trời Hóa Lạc Thiên ( Nimmànarati ) và vị Vua trời
Sunimmita của cõi này.
(6) Cõi trời Tha Hóa Tự Tại Thiên ( Paranimmitavasavatti ).
Và vị Vua trời Vasavatti của cõi này.
Cộng trú Chư Thiên nơi đây’.
Rồi vị ấy chuyên định ngay tâm mình
Trú, tu tập, giữ gìn tâm ấy,
Những ‘hành’ đấy của Tỷ Kheo này
Được an trú, tu tập vầy
Làm cho sung mãn tràn đầy tối ưu
Đưa Tỳ-Khưu này sinh cõi ấy.
Đây là đạo, chính đấy lộ trình
Đưa đến nơi muốn tái sinh.
Lại nữa, vị có đức tin đủ đầy
Đầy đủ giới, đủ đầy văn, thí,
Đầy đủ trí. Vị ấy nghe vầy :
‘Ngàn Phạm Thiên (*) thọ mạng dài
Mỹ tướng, lạc thọ nhiều thay, khôn cùng
Ngàn Phạm Thiên thấm nhuần sống thế,
Biến mãn khắp ngàn thế giới ngay,
Thấm nhuần, biến mãn đủ đầy
Các chúng sinh được sinh ngay cõi này.
Ví như vầy : Một người có mắt
Tay cầm chắc trái A-Man-Đa
(Trái A-Ma-Lặc cũng là)
Nhìn chăm trái ấy – Trải qua cũng vầy
Ngàn vị Phạm Thiên này vời vợi
Ngàn thế giới biến mãn, thấm nhuần
Và sống biến mãn, thấm nhuần
Các chúng sinh được sanh tuần tự lên
Thế giới trên. Vị ấy nghĩ ngợi :
_______________________________
(*) : Cõi trời Phạm Thiên Brahma Kayikà với vị Phạm Thiên
( Brahma ) được nhiều tôn giáo coi là đấng Thượng Đế
sáng tạo muôn loài vạn vật. (Thuộc Sắc Giới )
‘Mong sau khi thân hoại mạng chung
Ta sẽ được sinh và cùng
Cộng trú ngàn vị muôn trùng Phạm Thiên’.
Vị ấy liền tái sinh cõi ấy…
Cũng như vậy, vị này nghe rằng :
Có hai, ba, bốn, năm ngàn
Mười ngàn… cho đến trăm ngàn Phạm Thiên
Có thọ mạng triền miên được hưởng
Có mỹ tướng, lạc thọ thật nhiều.
Ví như, này các Tỷ Kheo !
Có một viên ngọc, mỹ miều bảo châu
Đẹp đẽ, màu trong suốt tám mặt,
Khéo dũa mài, được đặt lên trên
Tấm vải màu nhạt làm nền
Bảo châu chiếu sáng mọi bên chói ngời.
Cũng vậy, Trời Phạm Thiên hàng vạn
Sống thấm nhuần, biến mãn suốt ngay
Cả mười ngàn thế giới này.
Vị ấy nghĩ : ‘Mong ta đây đến kỳ
Thân hoại mạng chung, thì sinh tới
Cộng trú với mười ngàn Phạm Thiên’.
Hoặc Tỷ Kheo ấy nghe liền :
‘Phạm Thiên mười vạn mạng duyên lâu dài
Có tướng tốt, tràn đầy lạc thọ…’
Rồi vị đó cũng thấm nhuần nhanh
Và biến mãn các chúng sanh
Sanh lên các thế giới lành nơi đây.
Ví như vầy : Một đồ trang sức
Bằng vàng ròng, làm thực khéo tay,
Tôi luyện trong lò đủ đầy
Thợ vàng thiện xảo đêm ngày ra công
Đem đặt trong tấm màn màu nhạt
Sẽ chiếu rực, sang thật chói chan.
Cũng vậy, này Tỷ Kheo Tăng !
Trăm ngàn Phạm Chúng trú an, thấm nhuần
Và biến mãn trăm ngàn thế giới.
Vị ấy nghĩ : ‘Mong với điều rằng :
Khi ta thân hoại mạng tàn
Được sinh, cộng trú trăm ngàn Phạm Thiên’.
Lại nhân duyên, này các Phích-Khú !
Vị Tỷ Kheo đầy đủ tín, văn,
Đầy đủ giới, thí, trí phần,
Được nghe : ‘Thiên Chúng các tầng trời riêng
Chư Quang Thiên, Thiểu Quang Thiên hướng
Quang Âm Thiên, Vô Lượng Quang Thiên, (*)
Biến Tịnh Thiên, Thiểu Tịnh Thiên, (*)
Thiện Hiện, Vô Lượng Tịnh Thiên, Vô Phiền,
Vô Nhiệt Thiên, Thiện Kiến, Quảng Quả, (*)
Và kể cả A-Ca-Ni-Sa (1)
Có thọ mạng thật lâu xa,
Tướng tốt, lạc thọ thật là nhiều thay !’.
Vị ấy nghĩ : ‘Khi ta thân hoại,
Mong rằng ta sinh lại các nơi
Như kể trên các cõi Trời’.
Rồi vị ấy chuyên định nơi tâm này
An trú, tu tập ngay tâm ấy
Những ‘hành’ ấy của Tỷ Kheo này
Được an trú, tu tập vầy
_____________________________
(*) : Xem chú thích ở cuối Kinh này ( Kinh Hành Sanh 120 ).
(1) : Một trong 18 tầng Trời Sắc-giới : Akanisha.
Làm cho sung mãn tràn đầy, tối ưu
Đưa Tỳ-Khưu này sinh cõi ấy,
Đây là đạo, chính đấy lộ trình
Đưa đến nơi muốn tái sinh.
Lại nữa, vị có đức tin đủ đầy
Đầy đủ giới, đủ đầy văn, thí,
Đầy đủ trí. Vị ấy nghe truyền :
‘Chư Thiên Xứ Không Vô Biên,
Hoặc được nghe ‘Thức Vô Biên Xứ này,
Hoặc đạt ngay Vô Sở Hữu Xứ,
Đạt Tưởng Xứ Phi Tưởng Phi Phi
Thọ mạng lâu dài, diên trì
Có nhiều lạc thọ, mọi thì trú an.
Vị ấy nghĩ : ‘Khi thân tan hoại
Mong rằng ta sinh lại các nơi
Như các Xứ kể trên’, thời
Tỷ Kheo ấy chuyên định nơi tâm này
An trú, tu tập ngay tâm ấy
Những ‘hành’ ấy của Tỷ Kheo này
Được an trú, tu tập vầy
Làm cho sung mãn tràn đầy, tối ưu
Đưa Tỳ-Khưu này sinh cõi ấy,
Đây là đạo, chính đấy lộ trình
Đưa đến nơi muốn tái sinh.
Lại nữa, vị có đức tin đủ đầy
Đầy đủ giới, đủ đầy văn, thí,
Đầy đủ trí. Vị ấy suy tư :
‘Mong rằng với sự đoạn trừ
Các lậu hoặc, thắng trí từ việc đây
Ta chứng ngộ đủ đầy, chứng lấy
Trú an lạc hiện tại chẳng lầm
Vô lậu giải thoát tuệ & tâm’.
Vị ấy với sự hành thâm như vầy
Đoạn trừ ngay tất cả lậu hoặc
Với thắng trí chân thật minh quang,
Chứng ngộ, chứng đạt, trú an
Ngay trong hiện tại rỡ ràng chẳng sai,
Tâm-giải-thoát sâu dày vô lậu
Tuệ-giải-thoát vô lậu chứng rồi.
Này các Tỷ Kheo ! Mọi thời
Tỷ Kheo này chẳng sinh nơi nào, và
Không sinh ra chỗ nào nữa cả ”.
Nghe Thế Tôn Giác Giả giảng bày
Các Tỷ Kheo tại nơi này
Hoan hỷ tín thọ lời Ngài Thế Tôn ./-
* * *
( Chấm dứt Kinh 120 : HÀNH SANH ( SANKHÀRUPAPATTI )
__________________________________
(*) : Chú thích trang 630 : Các cõi Trời Sắc Giới :- SƠ THIỀN :
1) Trời Phạm Phụ (Brahmapurohita). 2) Trời Phạm Chúng
(Brahmapàrisajja bhùmi). 4) Trời Đại Phạm ( Mahàbrahma ).
- NHỊ THIỀN :
1) Trời Thiểu Quang (Parìttàbha). 2) Trời Vô Lượng Quang
(Appamàmàbhabhùmi). 3) Trời Quang Âm (Abhassaràbhùmi).
- TAM THIỀN :
1) Trời Thiểu Tịnh (Parittasubha). 2) Trời Vô Lượng Tịnh
(Apramànasubha). 3) Trời Biến Tịnh (Subhakritsna).
- TỨ THIỀN :
1) Trời Quảng Quả (Vehappalàbhùmi). 2) Trời Vô Tưởng
(Asaññasattabhùmi). 3) Tịnh Cư Thiên (Sud dhàvàsa),Tịnh
Cư Thiên có 5 cõi chỉ dành cho các vị Bất Lai và A-La-Hán:
a/ Trời Vô Phiền (Avihàbhumi). b/ Trời Vô Nhiệt (Atapàbhùmi).
c/ Trời Thiện Kiến (Sudassàbhumi). d/ Trời Thiện Hiện
(Sudassìbhumi). e/ Trời Sắc Cứu Kính (Akanitthabhùmi).
%7Cutmcsr%3D(direct)%7Cutmcmd%3D(none)%3B%2B__utmv%3D266966180.-%3B)