Sáu mươi mốt tuổi vừa qua
Thiền sư ngài đã lìa xa cõi đời
Hoàn thành sự nghiệp tuyệt vời
Một kho giáo pháp hơn người biết bao
Công phu, quý giá, lớn lao
Các thiền sư khác ai nào sánh ngang.
Giữa mùa hè nắng chang chang
Cho nên đệ tử ngài thường mệt thay
Thiếp đi ngủ lúc ban ngày
Dù ngài hay biết chẳng rầy, chẳng la
Riêng ngài thời chẳng lơ là
Không hề chểnh mảng, tỏ ra khác người.
*
Khi ngài mới tuổi mười hai
Đã từng học những đề tài cao siêu
Nghiêng về triết lý rất nhiều
Học câu giáo pháp, học điều suy tư.
Người ta kể lại chuyện xưa
Một ngày mùa hạ, nắng trưa oi nồng
Ngài còn nhỏ tuổi vô cùng
Nằm lăn trên đất độ chừng phút giây
Thiếp ngay vào giấc ngủ ngày
Khi thầy ngài mới rời đây ra ngoài,
Ba giờ êm ả dần trôi
Khẽ ru cậu bé êm xuôi mộng vàng
Khi tỉnh dậy, còn mơ màng
Nghe chân thầy bước tiếng vang gần kề
Tính ngồi lên chẳng kịp chi
Thế là cậu bé nằm lì biết sao
Chắn ngang ngưỡng cửa ra vào,
Chợt nghe thầy nói thì thào bên tai:
"Ta xin lỗi nhé, con ơi!"
Khi thầy nhẹ bước qua người cậu ta
Coi trò như khách phương xa
Một người khách quý ghé qua chốn này.
Kể từ buổi đó đến nay
Trò kia còn dám ngủ ngày nữa đâu!
Tâm Minh Ngô Tằng Giao
(thi hóa, phỏng theo Sleeping In The Daytime
trong tập truyện văn xuôi 101 ZEN STORIES
của Nyogen Senzaki và Paul Reps)
______________________________________________________
ĐÚNG VÀ SAI
Mùa thiền định và an cư
Nơi tu viện của thiền sư năm này
Bao nhiêu đệ tử về đây
Cùng nhau tu học với thầy, đua tranh,
Chẳng may trong đám học hành
Có người tính xấu nảy sanh lòng tà
Cho nên trộm cắp xảy ra
Anh chàng bị bắt khó mà chối quanh.
Mọi người trình báo ngọn ngành
Rồi cùng đề nghị đuổi anh chàng này:
"Kẻ gian phải trục xuất ngay!"
Nhưng thiền sư chẳng ra tay nặng nề
Làm lơ chẳng đuổi chàng về
Mọi người thầm lặng trách chê ông thầy.
Vài tuần mới thoáng qua đây
Anh chàng lại bị bắt ngay nữa rồi
Lại đi trộm cắp của người
Lần này thầy cũng buông xuôi mặc tình,
Các môn sinh rất bất bình
Xúm nhau đề nghị thầy mình thẳng tay
Đuổi tên phạm tội đi ngay
Kẻo mang tiếng xấu chốn đây tu hành
Nếu mà thỉnh nguyện bất thành
Thầy không giải quyết ngọn ngành cho xuôi
Mọi người sẽ bỏ đi thôi
Thiết chi ở lại bên người bất lương.
*
Thiền sư đọc khiếu nại xong
Thầy bèn triệu tập vòng trong vòng ngoài
Nói cùng đệ tử đôi lời
Thơm lừng hương đạo, rạng ngời từ tâm:
"Các con sáng suốt vô ngần
Khôn ngoan nhận thức, chẳng cần nhờ ai
Biết hay dở, biết đúng sai
Dù đi nơi khác tu thời dễ thay!
Chỉ riêng có đệ tử này
Đáng thương vì vẫn còn đầy u mê
Đúng sai, hay dở đôi bề
Dễ gì phân biệt, không hề nhận ra
Nếu mà thầy đuổi anh ta
Thời ai dạy dỗ, thật là buồn thay!
Cho nên thầy giữ anh này
Tìm cơ giáo hóa điều hay, điều lành
Dù các con có bất bình
Bỏ đi nơi khác thầy đành lòng thôi!"
*
Thiền sư vừa dạy dứt lời
Trên khuôn mặt kẻ một thời tham lam
Đầm đìa lệ chảy hai hàng
Như tuôn rửa sạch máu gian thuở nào!
Tâm Minh Ngô Tằng Giao
(thi hóa, phỏng theo Right And Wrong
trong tập truyện văn xuôi 101 ZEN STORIES
của Nyogen Senzaki và Paul Reps)
_________________________________________________________