Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. [email protected]* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

Tuyển Tập Thơ Tánh Thiện_2018

04/09/201810:18(Xem: 13940)
Tuyển Tập Thơ Tánh Thiện_2018




Tuyen Tap Tho_Tanh Thien_2018

Thơ là một thể loại ngôn ngữ gắn liền từ xa xưa với Phật Giáo. Mở bất kỳ một kinh nhật tụng nào, dù truyền thốngNam Tông hay Bắc Tông, bạn cũng sẽ thấy thơ. Đôi khi, kinh nhật tụng là thơ, ngay từ dòng đầu tới dòng cuối. Thơ, hiển nhiên là một phương pháp của đạo.

Thơ là một dạng ngôn ngữ cô đọng, từ rất xưa đã gắn liền với nhà Phật. Kinh Pháp Cú là thơ. Một phần rất lớn trong Kinh Tiểu Bộ là thơ. Trong nhiều kinh khác, sau khi Đức Phật thuyết giảng, Ngài tóm tắt bằng mấy đoạn thơ.

Hãy hình dung một tạp chí Phật giáo, dù in trên giấy hay trên mạng, không có mục thơ.  Có vẻ gì như dị thườngnếu không có thơ. Tương tự, hãy hình dung rằng dân tộc Việt Nam không có ca dao.

Nói như thế, không có nghĩa thơ là đạo. Chỉ có thể nói ngược lại, rằng với người đã hiểu xong ý Đức Phật, dù có lời hay không có lời cũng vẫn tương ưng với đạo. Nơi đó, động hay tịnh, nói hay nín đều tương ưng với giới định huệ.

Do vậy, khi chúng ta đọc kinh nhật tụng mỗi ngày -- mở trang kinh ra, khép trang kinh lại, lời lời là thơ – từng âm vang, kể cả từng khoảng tịch lặng, đều là các nỗ lực tương ưng với giới định huệ

Trong Kinh Ud 5.6, có kể về nhà sư trẻ Sona, học trò của Ngài Maha Kaccayana (tiếng việt thường gọi là Maha Ca Chiên Diên), một lần, sau khi rời hạ, ghé thăm tu viện Anathapindika tại Vườn Jeta, thành Savatthi, được Ngài Ananda sắp xếp nơi ngủ cùng chỗ với Đức Phật. Kinh kể rằng, hầu hết trọn đêm, Đức Phật ngồi ngoài trời, rồi mới rửa chân vào phòng. Nhà sư Sona cũng làm như thế.

Tới gần hết đêm, thức dậyĐức Phật nói với nhà sư Sona rằng ta muốn nghe ngươi đọc tụng Pháp (I would like you to recite the Dhamma). Kinh kể rằng lúc đó, nhà sư Sona đọc trọn 16 kinh trong Aṭṭhaka Vagga. Đức Phật nghe xong, khen ngài Sona đọc rõ ràng, không sai, làm cho nghĩa minh bạch.

Kinh này cho thấy rằng: Đức Phật và chư tăng thời xưa ngủ ít, sống gần thiên nhiên (phần lớn trong đêm là ngồi ngoài trời); kinh nhật tụng được truyền dạy bằng thơ vì 16 kinh nêu trên là trong thể thơ; khi đọc tụng, phải đọc cho nghe rõ từng chữ, không sai (không ê a khó nghe)…

 

Với truyền thống Phật giáo nhiều ngàn năm sống với thơ như thế, chúng ta dễ hiểu vì sao các nhà sưthường làm thơ.

Thi sĩ Tánh Thiện cũng có một nỗ lực tương tự để tiếp cận với Pháp. Có khi chúng ta thấy anh làm thơ mỗi ngày, hay mỗi tuần. Thơ của anh là thuần về đạo pháp, không bận tâm bàn chuyện đời.
Nhu Hung_Tanh Thien

Nhà thơ Tánh Thiện  (bên phải) và pháp hữu Như Hùng

Thơ với Tánh Thiện có vẻ như một pháp thiền, một cách vào định.

Hãy hình dung rằng, khi bạn đi bộ, phải định tâm mới an toàn băng ngang qua một ngã tư, hay ngã sáu. Bạn phải chú tâm tới không gian quanh mình. Xe các loại có thể từ các hướng tới gần. Có lúc nghe tiếng máy xe hay tiếng còi từ sau, từ trước, từ hai bên… Có lúc bạn thấy những xe hay người chuyển động phía trước, phía bên hông… Bạn phải chú tâm từng khoảnh khắc để giữ an toàn, để khỏi bị xe đụng.

Tương tự, khi vượt sông, khi vượt qua cõi ái dục để tới bờ an toàn bên kia… bạn cũng phải định tâm để không bị sóng gió cuốn trôi.

Đối với Tánh Thiện, làm thơ là đối diện với một tự điển nhiều chục ngàn chữ, là lựa chọn chữ để ngợi ca Tam Bảo, để lấy thơ làm hành trang, làm cây gậy chống qua rừng hiểm nạn. Làm thơ không phải băng qua ngã tư, ngã sáu. Làm thơ là băng qua vô số ngã rẽ của ngôn ngữ. Làm thơ, hễ sơ suất, nếu không phạm giới cũng sẽ rơi vào đùa cợtlẳng lơ. Nhưng Tánh Thiện từng dòng thơ đều là từng bước đi thẳng qua các ngã tư an toàn.

Thơ Tánh Thiện, mỗi bài thường là ba đoạn, thỉnh thoảng có bài bốn đoạn, và thường mỗi đoạn thơ gồm bốn dòng. Thơ anh làm trong nhiều thể loại: lục bát, bốn chữ, năm chữ, tám chữ, song thất lục bát…

Có nhiều cơ duyên để Tánh Thiện làm thơ. Có khi anh viết là để tự nhắc nhở rồi tiến tu  (như trong bài thơ nhan đề Viết Thật Lòng Mình), có khi nói về nguồn vui chia sẻ đơn sơ cuối đời (bài Vui Niềm Hạnh Phúc).

Có khi Tánh Thiện làm thơ để cúng dường, để biết ơn các bậc tiền bối. Như khi anh ngợi ca Hòa Thượng Thích Quảng Đức:

Ngọn lửa từ bi muôn đời luôn rực sáng
Chuyển hoá lòng người đánh mất cả tim gan
Kẻ  chuyên quyền đều ngưỡng kính quy hang
Thân bất động an nhiên trong lửa táp.
(bài Ngọn Lửa Từ Bi).

Hay như khi họa bài “Dòng Tào Khê” của Thầy Nhất Hạnh, Tánh Thiện viết:

Tào Khê dòng nước BIẾT
Hướng về cõi phương Đông
Cuốn trôi dòng sanh tử
Sạch hết chốn bụi trần.

Có khi Tánh Thiện làm thơ để bày tỏ lòng biết ơn các bậc  tôn túc, như với quý ngài Thích Mãn Giác, Thích Trí Tịnh, Tuệ Sỹ, Thích Tâm Ngoạn, Thích Từ Lực, Thích Nguyên Tạng, Thích Tánh Tuệ, Phạm Công Thiện…

Có khi Tánh Thiền làm thơ để bày tỏ đồng cảm với tình thân hữu, như với Tâm Huy Huỳnh Kim Quang, Tâm Thường Định (Bạch Xuân Phẻ)…

Trong một bài phơi phới tuyệt vời có nhan đề “Chỉ Là Cánh Chim Rong” để dâng Thầy Lê Mạnh Thát, nhà thơ Tánh Thiện viết:

Tóc vẫn mọc mà tâm hồn vẫn sáng
Sáng như làn mây trắng mãi thong dong
Ta đến đây chỉ là cánh chim rong
Bay phất phới trên vòm trời sanh tử…

Nhiều đề tài khác cũng trở thành thơ, đối với Tánh Thiện. Như thơ viết trong mùa Phật Đản, viết cho Lễ Vu Lan…

Tánh Thiện viết trong bài “Vu Lan Nhớ Mẹ” những dòng xúc động, như:

Vu Lan nhớ mẹ bao giờ
Dù bao cách biệt hai bờ đại dương
Mẹ là bài hát quê hương
Là đôi vai nhỏ chín thương sớm chiều

Thơ Tánh Thiện cũng bày tỏ nỗi lo về quê hương, về lãnh thổ, về Biển Đông. Nhưng tận cùng vẫn là những lời thơ tha thiết khuyến tu.

Như trong các dòng thơ sau, trích:

Tư duy ngồi nghiệm lại
Vạn pháp vốn giai không
Duyên sanh càng như huyễn
Phật pháp một tấm lòng (bài Như Huyễn)

Cuối đời học mãi chưa xong
Duyên sanh diệu hữu pháp không nhiệm mầu
Ta về nhớ Phật ân sâu
Ta về quán chiếu từng câu thấm vào (bài Một Cõi Thong Dong)

Tứ đại chỉ là vay mượn
Cuộc đời tạm bợ mà thôi
Ta chẳng có gì để mất
Lo gì gió cuốn mây trôi (bài Về  Nguồn)

Bao năm ta từng thở
Mà quên hẳn từ lâu
Do sống đời thất niệm
Gây bao nỗi khổ sầu
(bài Hãy Thức Dậy Mà Đi)

Rồi một ngày sẽ đến
Ta về lại chính ta
Như lửa về với lửa
Tất cả rồi cũng qua
(bài Còn Bản Thiền Ca)

 

Thơ Tánh Thiện tuyệt vời như thế. Dễ hiểuđơn giản, trực tiếp, giàu cảm xúc, không mơ hồ, không phức tạp. Đó là những dòng thơ viết trong truyền thống nhiều ngàn năm của Phật giáo, là lời khuyến tu chân thành của tác giả, là cảm xúc tự nhiên của người con Phật, là những bước đi của ngôn ngữ trên ngàn dặm đường qua sông. 
Và cũng là lời thảng thốt của Tánh Thiện giữa cõi vô cùng tịch lặng: từng chữ bước qua sông.


Nguyên Giác





pdf-iconTuyển Tập Thơ Tánh Thiện_2018








Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
05/07/2021(Xem: 6286)
Con xin giới thiệu Thi Đàn Chư Tăng cảm hoạ chứa chan vị Thiền Khính đề Thầy Thích Chúc Nguyên Thầy Viên Thành cũng dụng quyền đề thơ Xướng hoạ cảm tác luôn nờ! Khánh Tuế, Tưởng Niệm lời thơ tỏ bày Cảm Đề cảnh thái trời mây Quyện hoà Đạo vị chuyển lay tâm hồn Trang Nhà Quảng Đức "Thiền Môn" Tải đăng mời gọi dập dồn tài năng Chư Cư sĩ đóng góp hằng Chủ Biên Nguyên Tạng Thích hăng hái làm
04/07/2021(Xem: 5334)
Kính dâng Thầy bài thơ khi chợt nghiệm ra mình có một thói quen rất tốt là thích nghe pháp thoại và đọc sách và chính nhờ 254 bài pháp thoại của Thầy trong mùa đại dịch mà tốc độ của niềm tin Phật Pháp lại làm tăng giá trị thói quen con có thế nên những sự việc tiêu cực xảy ra trong quá khứ và hiện nay trong cuộc sống đã không làm con chùn bước . Kính đa tạ Thày và kính chúc sức khỏe Thầy , HH Thói quen tốt không tự nhiên sinh ra mà có ! Là chuỗi rèn luyện, tu dưỡng hằng ngày Phải chăng cần ...niềm tin không chuyển lay ? Giúp cơ hội sống theo cách mình mong muốn ! Đọc sách, nghe pháp thoại thời gian nào phí uổng Tốc độ niềm tin ...giúp tìm ra tiếng nói bản tâm Định hướng mục tiêu ...không thể sai lầm Thấu hiểu giá trị nên cải tiến liên tục !
04/07/2021(Xem: 4626)
Thật đầy đủ những lời trao đổi Gởi Ai thầm tâm sự mở khơi Tận phút giây nói tràn tâm thái Diệu Tâm! Em hiện hữu trên đời!.. Nếu si cuồng đánh mất Bản Tâm| Mất đi Báu Vật quá tuyệt vời! Bao tháng năm quay cuồng chới với, Chợt Em reo thức tỉnh chơi vơi!
02/07/2021(Xem: 4979)
Tâm lệch lạc sống đảo điên nghiêng ngã Tâm dối lừa thì đời sống bất an Tâm ghét ghen sống hận thù chất chứa Tâm tham lam đốt Huệ Mạng rụi tàn Tâm đặt trên ngực để yêu thương và: Đặt trên tay mà đở đần người khác Đặt vào mắt nhìn nổi khổ tha nhân Tâm trên chân chạy đến ai cùng khổ Tâm trên môi an ủi bất hạnh cần Tâm ở tai biết nghe lời than trách Chấp nhận lời góp ý của mọi người Tâm đặt trên vai biết mình trách nhiệm
30/06/2021(Xem: 7432)
Kính SP, cùng chị nhà Hạnh Giải, Pt Quảng An gởi bài thơ Cảm Tác Tưởng Niệm Nhà Thơ Tánh Thiện ra đi tròn năm chia sẻ đến cùng chư vị, chư Thi nhân và chuyển đến chị nhà Hạnh Gỉải ( cách đây chị có báo chị qua Cali lo việc Hồi Tự cho Tánh Thiện ). QA với tấm lòng quí thương trân trọng chia sẻ cùng chị và đôi bên gia quyến niềm phân ưu Bạn Thơ nơi "Cõi Thong Dong" Xin mời chấp bút họa dòng thơ hay Trước kia nhớ lời dạy Thầy Cùng nhau thêu dệt hăng say điệu vần
30/06/2021(Xem: 8175)
Kính dâng Thầy bài thơ khi biết được bao người vẫn âm thầm miệt mài phụng hiến cho đại chúng trong nhiều phương diện mà không nhận được một lời tán thưởng vì dường như càng ngày nhân loại càng kiệm lời cảm ơn !!! Kính chúc sức khỏe Thầy , HH Có đôi lúc ...khi nhận cảm ơn ấm lòng chi lạ ! Dù biết rằng... chi mà khách sáo đáp đền Nhưng ...thân ái tương quan dần mãi tăng thêm Tựa như khi cỗ vũ lực sĩ ... mau đến đích ! Cũng thế ... Tình người thật trân quý giữa thời đại dịch ! Hãy trao nhau lời thân thiết cảm ơn Khi hợp tác không thuận ý ...cắt bớt giận hờn Chút vị kỷ cô đọng lại từ bao đời tập khí ! Biết bao người đang miệt mài hoàn thành thiện chí ! Trên con đường phục vụ mọi chúng sinh Từ khoa học, nhân văn, truyền thống tâm linh Xin khuyến khích ... đừng thờ ơ lời tán thưởng Bạn ơi ! Trong tĩnh lặng tiếng vang càng âm hưởng Phong tỏa giản cách ... khích lệ nhau cần trưởng dưỡng ! Đừng đợi nghe ai tin đến ...chia buồn nhớ tưởng !! Huệ Hương
29/06/2021(Xem: 6312)
Đệ Tử Nối Pháp của Sư Phụ Chơn Kiến Kính dâng Sư Phụ Tịnh Tuệ Thích Nguyên Tạng Giờ con mới biết Sư Phụ Thầy Hèn chi Thầy cũng giỏi trời mây! ( Thích Nguyên Tạng ) Đệ Tử chân truyền là đây Trời Úc danh vang vị Thầy chân tu Đọc Tiểu Sử hoạ thơ Tưởng Niệm Thầy "Trừng Lộc" đức hạnh cửa Thiền ( là Ngài Chơn Kiến ) Bổn Sư Hoà Thượng Minh Quang Già Lam Vạn Đức chốn đàng giồi trau Đồng Chơn xuất gia theo hạnh nguyện Miệt mài Kinh kệ sáng bừng tâm Trình kệ ứng Pháp thậm thâm Ấn Minh Pháp Hiệu đúng tầm căn cơ
27/06/2021(Xem: 7942)
Chúc mừng Du sĩ Tâm Nhiên DIỆU TÂM CA tựu thành thiên thơ vàng. Mười năm vô trụ lang thang Hoa tâm nở khắp chùa đàn thập phương Rượu bầu thơ túi hành hương Rong chơi ngựa sắt hoang đường Bắc Nam Chẳng nâu sòng, chẳng già lam DIỆU TÂM CA ngát hương trầm thiền môn! Ngần ngần thơ tụng Thế Tôn Bài ca Diệu Pháp xanh hồn vô biên! Chúc mừng Thi sĩ Tâm Nhiên Trường ca lục bát Lẽ Huyền Ngôn Không DIỆU TÂM CA mịch mịch hồng Trăng sao rực sáng cánh đồng Như Lai.
27/06/2021(Xem: 5542)
Mất thì giờ mấy chuyện không đâu Sao không thưởng thức Đạo nhiệm mầu Còn bao hữu ích cần thu thập Phát huy sở học mới thâm sâu! Email chỉ đánh cười "hi hi" Hành hoạt trượng phu cái kiểu gì?! Chuyện đà meo mốc cho bùng khí Hiện tại không màn việc liễu tri Chấp không chấp có rơi nhị thuyết Học Phật biết rõ: thực dụng quyền Tác, Nhậm, Chỉ, Diệt tu Pháp chấp Viên Giác Trí màu thật uyên nguyên
26/06/2021(Xem: 7662)
Chào hội ngộ bình an sau đại dịch Những hoa sen hồ tịnh bốn phương trời Ta về đây cùng nhau chung vui Dây thân ái trăm năm tình vẫn mới Chào tám hướng những Gia Đình Phật Tử Ta Đoàn Áo Lam tiến bước lên đường Tiếng hát họp đoàn bốn phương mùa hội cũ Vọng âm hoài sao mãi quá thân thương Thầy giáo hạnh, bác gia trưởng, đàn chị, đàn anh Những oanh vũ thiếu niên cùng thiếu nữ Vững tinh tấn sân chùa Bi-Trí-Dũng Vẫn hạnh lành dòng lịch sử sang trang Những mái đầu một thuở sen xanh Đường thế hệ giao mùa chừ bạc trắng Bao người cũ đã đi vào im lặng Hoa vô ưu hạnh ngộ nở trên cành
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Most Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com
http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
[email protected]