Ngọa Bệnh Ca 2

NGỌA BỆNH CA 2

 

 

 

 

ĐẠI BI QUÁN THẾ ÂM

Đại bi Quán Thế Âm

Thệ nguyện rất hoằng thâm

Với ngàn tay che chở

Tướng hảo trang nghiêm thân

 

Đại bi Quán Thế Âm

Trí tuệ Ngài quang rạng

Với ngàn mắt soi sáng

Bao thế giới tối tăm

 

Đại bi Quán Thế Âm

Đứng vững đầu ngọn sóng

Chữa lành bao bệnh tật

Quét sạch hết tai nàn

 

 

 

SỞ THÍCH

Sáng sớm thích ngồi trên bến sông

Ngắm hoa bèo tím dưới mây hồng

Một vùng hoa tím trôi trôi mãi

Lũ lượt đi về hướng biển Đông

 

 

 

DÒNG SÔNG

Dòng sông như dòng đời

Trôi xuôi không bến đỗ

Ngày đêm liên tục thở

Hòa nhập vào biển khơi

 

 

 

NGUYỆN

Nguyện cho cơn đau này

Thay thế bao đau khổ

Mà con có thể có

Trong những thời vị lai

 

Nguyện cho cơn đau này

Sẻ san bao thống khổ

Mà chúng sanh đang có

Trong kiếp sống đọa đày

 

Nguyện cho cơn đau này

Tiều trừ bao ác nghiệp

Mà con đã gây tạo

Từ xưa cho đến nay

 

 

 

VŨ TRỤ NẰM NGANG

Một vũ trụ nằm ngang

Một vũ trụ đa đoan

Chánh niệm từng hơi thở

Dứt suy nghĩ lan man

 

Từ chân tâm nhìn ngó

Thân xác như cây cỏ

Thần thức trú trong đó

Chỉ như ngọn đèn cầy

 

Châm tâm vô sở trụ

Ở cùng khắp mọi miền

Thần thức tùy theo nghiệp

Đổi chỗ trú liên miên.

 

 

 

NÓI CÙNG CÂY CỐI

Vũ trụ ngươi thẳng đứng

Vũ trụ ta nằm ngang

Ngươi cho đời bóng mát

Ta cho vần thơ thương

 

 

 

CHÓNG MẶT CA

Đi… chóng mặt thì đứng

Đứng… chóng mặt thì ngồi

Ngồi… chóng mặt thì nằm

Nếu nằm mà chóng mặt

Thì chỉ còn nước “thăng”

 

 

 

CHÂN TÂM VÀ CHÂN THỨC

Chân tâm pháp giới tánh

Như lòng mẹ bao la

Chan hòa khắp vũ trụ

Kể gì ngươi với ta

 

Tâm này đồng một thể

Sáng trong và lặng lẽ

Lỡ gá vào thân xác

Hóa ra thành u mê

 

Trở về chân tâm nọ

Khác chi về đến nhà

Mẹ cùng con gặp gỡ

Hóa thân cõi hà sa

 

 

 

ĐOẠN DÒNG

Đã có sinh tất phải biến thiên

Dứt dòng tư tưởng hết huyên thiên

Để lòng như cõi hư không nọ

Thanh tịnh vô vi hết não phiền

 

 

 

KHỔ VÀ NIẾT BÀN

Để có cơm Niết bàn

Cần gạo vô thường khổ

Và ý thức về khổ

Là củi để nấu cơm

 

Mồi lửa là tuệ giác

Đốt cháy củi phiền não

Nung nấu vô thường gạo

Chín thành cơm lạc thường

 

Nếu không có tuệ giác

Thì khổ vẫn là khổ

Nhờ chánh chân trí tuệ

Khổ thành chân Niết bàn.

(Theo kinh Đại Niết Bàn)

 

 

 

CHỈ VÀ QUÁN

Tịnh chỉ là tập trung

Vào một đối tượng tâm

Gạt ngoài mọi chuyện khác

Để đi đến nhất tâm

 

Như hồ nước lắng trong

Có thể soi thấu đáy

Tịnh chỉ cũng như vậy

Cốt để soi sáng lòng

 

Nếu quán mà không chỉ

Như sáng mắt u mê

Nếu chỉ mà không quán

Khác nào chân bị què

 

Chỉ và quán sóng đôi

Vượt đau khổ trên đời

Đình chỉ mọi dục vọng

Vô thường tuệ sáng soi.

 

 

 

QUẢ BÁO THIỆN ÁC

Quả bác của Ác nghiệp

Thật nặng nề lao đao

Như bò lên dốc núi

Ì ạch kéo xe sau

 

Quả báo của Thiện nghiệp

Như bóng đi theo hình

Tuy có mà không thực

Trăng đáy nước long lanh

 

Phật dùng hai ví dụ

Ẩn ý thật thâm trầm

Tuyệt đối tránh làm ác

Quả báo thiện đừng ham

 

Ví chiêm bao ác mộng

Cũng thực là kinh khủng

Ngủ dậy toát mồ hôi

Nhớ lại vẫn bồi hồi

 

Còn chiêm bao mộng đẹp

Tỉnh dậy vẫn tay không

Thì lòng càng tiếc nuối

Ngơ ngẩn thêm phí công

(Cảm tác kinh Pháp Cú)

 

 

 

VIỆC LÀNH QUẢ ÁC

Phật dạy có bốn việc

Tưởng lành mà thành ác

Thứ nhất là bố thí

Vì a dua người khác

Thứ hai là trì giới

Chỉ để được cúng dường

Thứ ba là đọc tụng

Chỉ để mà tranh hơn

Thứ tư là thiền định

Đệ đạt phi phi tưởng

(Theo kinh Đại Bát Niết Bàn)

 

 

 

HÀNH THÂM BÁT NHÃ

Kính dâng Giác linh Hòa Thượng

 

Nhìn bầu trời bao la

Con nhớ đến Thầy xưa

Giảng kinh Đại Bát Nhã

Nghĩa lý thật sâu xa

 

Cúi đầu đảnh lễ tôn kinh

Lễ chư Phật tổ chứng minh đạo tràng

Con xin ghi lại đôi hàng

Những gì nghe được vẫn hằng chưa phai

 

Chỗ Phật chứng vượt ngoài ngôn ngữ

Thương chúng sinh Ngài đã phát ngôn

Những từ ngữ chúng sinh dùng

Phật dùng với nghĩa khác trong thế tình

Chữ “Không” nói trong kinh Bát Nhã

Mới nghe qua thật khó hiểu tin

Thân tâm ta đấy rành rành

Phật thì lại dạy thật tình nó “Không”

Chẳng phải không bất cứ việc chi.

 

 

 

SẮC

Hoạt chất của sắc là gì

Chính là biến đổi và gây cản đường

Như thân thể ta thường biến đổi

Từ lúc sinh cho tới lúc già

Cuối cùng hủy hoại ra ma

Nên tính biến hoại tính chính là sắc thân

Sắc lại có tính làm chướng ngại

Choáng không gian khó giải thoát tâm

Như ta thường nổi mê lầm

Tham tài tham lợi vì mang thân này

 

Với Phật tuy sắc này có đấy

Cũng không vì thấy “Tánh Không”

Thân không chướng ngại được tâm

Hóa ra diệu dụng thần thông khôn lường.

 

 

 

THỌ

Hoạt chất thọ là thường thâu nhận

Ngọt bùi cay ấm lạnh nơi thân

Lại thêm thù hận ghét thương

Vui buồn mừng giận vấn vương nơi lòng

Thân thọ Phật cũng đồng như thế

Lại nhiều khi tinh tế gấp mười

Nhưng vì không chấp “của tôi”

Nên Ngài xa hẳn thói đời ghét thương

Gặp lúc khổ ta thường bực bội

Khi vui thì thêm nỗi đắm mê

Đấy là hoạt chất thọ kia

Chúng sinh vì nó si mê tăng cường

Với Phật, thọ dường như không có

Vì Ngài không mang nó vào tâm

Khổ vui chẳng chút động lòng

“Thọ không” nên Phật chứng thân lạc thường

 

 

 

TƯỞNG

Hoạt chất “Tưởng” thâu vào ngoại tướng

Tâm ghi nhiều ấn tượng sắc thanh

Như là cái máy chụp hình

Luôn luôn bận rộn không yên giây nào

Hoạt chất “tưởng” gây bao khốn khổ

Vì cảnh ngoài như gió thoảng qua

Mà tâm thì vẫn thiết tha

Ôm ghì ảnh tượng bóng ma chập chờn

 

Phật chẳng có tơ vương ảo tưởng

Nên với Ngài các tưởng là không

Tâm Ngài như tấm gương trong

Phản quang mọi vật nhưng không giữ gì

 

 

 

HÀNH

Hoạt chất “Hành uẩn” thì biên diễn

Tạo tác thêm nhiều chuyện lông bong

Sau khi tưởng đã vào tâm

Hành còn vẽ rắn thêm chân lắm điều

Hành uẩn mạnh nơi nhiều thi sĩ

Thấy vầng trăng lại nghĩ cố nhân

“Mày ai trăng mới in ngần

Phấn thừa hương cũ bội phần xót xa” (1)

 

Với Phật, hành uẩn là không có

Vì không điều tưởng nọ tưởng kia

Các hành Ngài đã xa lìa

Hết cơn mộng mị, hết khi mơ màng

 

(1) Kiều

 

 

 

THỨC

Hoạt chất Thức là thường phân biệt

Đen trắng luôn rõ rệt phân minh

Nhưng còn tùy mỗi góc nhìn

Ở trong phân biệt khó tìm đúng sai

Nơi Phật hoạt chất này vắng bóng

Tâm Ngài luôn mở rộng từ bi

Chúng sinh còn lắm ngu si

Thức tâm cứ mãi phân chia ta người.

 

Tóm lại cũng đồng thời năm uẩn

Do ngộ mê nên vẫn khác xa

Khi mê năm uẩn là ta

Ngộ rồi năm uẩn không ta không người.

 

 

 

VUI

Vui nhất là đừng có cái tôi

Thứ nhì bỏ hết chuyện trên đời

Ba là chấm dứt tâm sinh diệt

Hơi cuối hắt ra thật tuyệt vời.

 

 

 

KHỔ

Khổ là cứ tiếc thương dĩ vãng

Hạnh phúc luôn chỗ nọ, thời kia

Không bao giờ ở đây, hiện tại

Bỏ mồi theo bóng thật ngu si.

 

 

 

BỜ KIA

Bờ kia đâu phải ở bên kia

Cùng với tử sinh chẳng có chia

Thiện ác thị phi đừng vướng bận

Thì đây sống chết đã xa lìa.

 

 

 

VỸ DẠ

Vỹ Dạ quê xưa đẹp tuyệt trần

Cây sung soi bóng nước trong ngần

Hoa bèo tím ngát trôi về biển

Lau trắng trên bờ vẫy tiễn chân

 

Có những đêm hè trăng rực sáng

Chị em chèo một chiếc xuống nan

Vòng quanh cồn Hến lên Thương Bạc

Thuyền về xuôi nước chạy như băng.

 

 

 

NGHỆ THUẬT KHÁCH QUAN

Những tâm hồn thác loạn

Vẽ ra tranh lập thể

Soạn tình ca bốc lửa

Và nhạc Rock and Roll

 

Những tâm hồn bệnh hoạn

Nhìn trăng lúc lên cơn

Tả trăng thành bê bối

Thật hỗn độn càn khôn

 

Nghệ thuật hết khách quan

Khi nhìn bằng tâm bệnh

Như lúc mình chóng mặt

Thấy đất trời xoay quanh.

 

 

 

DẠO VƯỜN

Sáng ra dạo vườn hoa

Nằm trên giường bốn bánh

Xin chào em sen trắng

Xin chào chị sen hồng

 

Này đây hoa đồng tiền

Và kia là hoa khế

Hoa bằng lăng tím nhạt

Khoe tươi dưới trời hồng

 

Lại có những bác tùng

Xanh mượt mà khoẻ mạnh

Những giò lan bên cạnh

Nở xinh ơi là xinh

 

Những bác đá thật to

Xếp thành hòn non bộ

Trông bác hơi rầu rĩ

Phải chăng bác nhớ rừng

 

Xưa bác ở dưới suối

Trong rừng xa Lâm Đồng

Gặp mùa hạn hán tới

Suối cạn bác long đong

 

Người ta chở bác đi

Trên những xe cần cẩu

Rao bán khắp phố phường

Đến chùa bác an trú

 

Sớm tối nghe kinh kệ

Chắc bác cũng an lòng

Tuy xa rừng xa suối

Bác sống đời thong dong

 

 

 

SEN BÁCH DIỆP

Hai đóa sen xinh lúc rạng đông

Đường xa thêm bế tắc giao thông

Đến nơi hoa rã cánh tàn úa

Vẫn tỏa ngát hương lòng chứng lòng

 

(Tặng Nguyên Thường cho sen bách diệp 19.04.2003)

 

 

 

LAN THỦY TIÊN

Mấy nhánh phong lan quá đẹp xinh

Nhị vàng cánh trắng rất mong manh

Rung rinh dưới nắng mai dìu dịu

Trông tợ những giò hoa thủy tiên

 

(Tặng Nguyên Thường)

 

 

 

HỌA VẦN “ĐÂY THÔN VỸ DẠ”

(Tặng cháu Ti)

Tôi không ưa về chơi thôn Vỹ

Vì giá nhà lên, giá đất lên

Bờ lau đã biến thành hàng quán

Cũng chẳng còn chi ruộng với điền

 

Người cũ về thăm từ chốn xa

Vườn xưa dơ quá nhìn không ra

Nơi nơi nhà mọc lên như nấm

Cảnh đó tình đây hết đậm đà

 

Mộng tưởng tàn phai theo khói mây

Còn đây tâm đạo chẳng lung lay

Mai sau dù có bao giờ nữa

Vẫn một tấm lòng son sắt nay

 

 

Một thương hoa lá hữu tình

Hai thương mây trắng bồng bềnh trên cao

Ba thương gió thổi rì rào

Bên hòn non bộ lao xao tre ngà

Bốn thương đá cuội thật thà

Năm thương hoa khế la đà xinh xinh

Sáu thương cành trúc rung rinh

Một con bướm lượn quanh vành mẫu đơn

Bảy thương chùm hoa phong lan

Tám thương hoa tím bằng lăng tuyệt vời

Chín thương vườn cảnh trăng soi

Mười thương chim hót dưới trời bình minh.

 

 

 

TRƯA NGHE HEO KÊU

Giữa trưa vẳng tiếng heo kêu to

“Cứu với, trời ơi, ai cứu cho”

Tỉnh giấc nghe lòng như quặn thắt

Chẳng làm chi được cứ buồn xo

 

 

 

ĐÊM NGHE BÒ KÊU

Nửa đêm nghe tiếng ồm ồm

Bò bên hàng xóm đói lòng kêu vang

Gặp mùa đại hạn khô khan

Lấy đâu ra cỏ cho đàn bò tơ

 

 

 

 

Các em như bồ tát

Xả thân để giúp đời

Nào kéo xe chở nặng

Và cung cấp sữa tươi

 

Khi hơi tàn sức kiệt

Người đem giết em tôi

Cách trả ơn thật tuyệt

Nhưng đấy là loài người

 

 

 

EM BÉ QUÊ

Trên con đường đất đỏ

Em bé dắt bò đi

Kiếm nơi bò gặm cỏ

Em ngồi học bài thi

Buổi chiều đi học về

Còn thổi cơm giúp mẹ

Cắt cỏ và chở phân

Thực trăm bề vất vả

 

 

 

NÀNG VE CHAI

Cô nàng bán ve chai

Má hồng đôi mắt sáng

Môi miệng cười xinh xắn

Đến chùa mua ve chai

 

Cô thu góp thật nhanh

Tất cả đồ phế thải

Gom vào hai bao tải

Chở trên chiếc xe còm

 

“Cháu quê tận Hải Phòng

Hăm bốn tuổi, một con

Chồng đi làm thợ phụ

Ngày kiếm hai chục đồng

 

Không bệnh tạm đủ sống

Đau ốm thời long đong

Xa mẹ cha làng nước

Đâu nhờ được bà con”

 

 

 

RƯỢU

Bà hàng xóm vào chùa

Ôm mặt khóc bù loa

Ông chồng đang say rượu

Cầm dao rượt vợ nhà

 

“Khi tỉnh ổng rất hiền

Lúc say lại nổi điên

Đòi giết tôi bằng được

Tôi phải trốn đi liền

 

Từ ngày bán được đất

Ngày nào cũng nhậu say

Đánh tôi bầm mặt mày

Chắc là tôi chết mất”

 

 

 

XIN CẠO TÓC

Một bà khác vào chùa

Năn nỉ xin cạo tóc

Vì ốm đau liên tục

Nên bị chồng đuổi xua

 

Bà cứ nghĩ cạo tóc

Thì đời sẽ khá ra

“Bề trên” sẽ buông tha

Thật là quá đơn giản

 

Nhà bà có thờ Phật

Mới xây, đẹp nhất làng

Vì ông mới bán đất

Trưởng giả học làm sang

 

Thờ Phật như cái tật

Chẳng biết Phật là ai

Trong nhà bày bàn Phật

Ngoài để “Nhận heo quay”

 

 

 

TỊCH DƯƠNG

Khi ngày quá nắng gắt

Chiều xuống thật Niết Bàn

Khi đời quá khốn khổ

Chết là hết gian nan

 

Sống chết là khổ vui

Chỉ trong vòng đối đãi

Niết bàn mà Phật dạy

Vượt ngoài khổ với vui

 

Không sinh cũng không diệt

Không vui cũng chẳng buồn

Vì hết sống thì chết

Hết vui lại đến buồn

 

 

 

PHÉP LẠ

Cùng chung sống dưới mái trời xanh

Đầy dẫy quanh ta những phép lành

Chiều xuống toần hồ sen khép cánh

Sáng ra lại nở trước bình minh.

 

 

 

VÔ NIỆM

Chẳng cứ công phu chẳng tọa thiền

Nghe thanh thấy sắc vẫn thường nhiên

Mảy trần không dính hư không nọ

Mây tạnh trăng soi sáng một miền

 

 

 

NẰM XE ĐI ĐƯỜNG DÀI

Dọc đường không thấy cảnh lăng xăng

Chằng chịt dọc ngang dây điện giăng

Cổ thụ từ bi vươn bóng mát

Trên cao mây trắng duỗi hàng hàng

 

 

 

VẪN Ở NHÀ

Vẫn tại nơi đây vẫn ở nhà

Lòng trong lắng thấy Phật Di Đà

Hào quang tỏa rạng từ tim ấy

Tịnh độ là đây chẳng phải xa

 

 

 

PHẬT DI ĐÀ

Ngài luôn theo dõi bước chân ta

Hộ niệm từng giây dứt tưởng tà

Mỗi lúc uống ăn cùng ngủ nghỉ

Đừng quên chánh niệm Phật Di Đà

 

 

 

VÃNG SANH

Vãng đi cho hết những tham sân

Cực lạc quang minh chiếu tại tâm

Khỏi nhọc công tìm đâu cõi tịnh

Tìm thì khó gặp, vướng mê lầm

 

 

 

TU ĐI

Tu đi, chẳng phải cứ đi tu

Là hết oan khiêng nghiệp chướng đừ

Bát nạn tam đồ đâu chẳng có

Chỉ cần chánh niệm thấy như như

 

Như như bất động giữa trần ai

Tự tính Di Đà chẳng đổi thay

Vô lượng quang minh vô lượng thọ

Tịnh tâm vô niệm thấy liên đài

 

 

 

KHÔNG ĐỀ

 

 

 

BÚN VÀ THƠ

Con làm bún Huế, Thầy làm thơ

Bún của con làm rất đậm đà

Phật tử đến chùa khen đặc sản

Nhưng thơ Thầy viết khó ai ưa.

 

Vì mục đích Thầy không phải thơ

Khi nhằm “tải đạo” chẳng thành thơ

Dấu thiên nga nhảy trên nền tuyết

Bức học vô tình nhưng thật thơ

 

 

 

MƯA

Từng giọt mưa rơi giọt giọt thơ

Từ đâu trút xuống thực bao la

Qua mưa thấy nhiệm mầu hoàn vũ

Tín hiệu từ nơi cõi “mật đa”

 

 

 

TRĂNG

Trăng cài lên ngọn trúc lưa thưa

Trăng điểm tóc ai óng mượt mà

Một thoáng mây qua trăng khuất bóng

Còn trơ cành lá vẫn đong đưa

 

 

 

HOA QUỲNH

Kiếp trước em người ở cõi tiên

Thanh tu tĩnh mịch chốn thiền thiên

Khởi tâm bi mẫn nơi trần thế

Em hiện hình độ khách hữu duyên

 

Trăm hoa đều đợi ánh dương lên

Hồng tía đỏ vàng đua sắc chen

Riêng mỗi mình em tinh khiết thế

Nửa đêm xòe những cánh trinh nguyên

 

Văng vẳng nơi nao khúc nhạc thiền

Tiễn em về chốn cũ sơ nguyên

“Mỹ nhân tự cổ như danh tướng”

Nhưng vẫn dư hương suốt cõi miền

 

 

 

CÓ KHÔNG MÊ GIÁC

Có cũng không mà không cũng không

Giác mê mê diệt: giác không không

Thấy danh thực hữu: mê dường có

Xem lợi hư vô: giác đã lồng

Vướng có khổ đau càng thống thiết

Chấp không tội nghiệp cũng mênh mông

Ngộ tâm ấy Phật ly trần cấu

Rừng tía không xa chốn bụi hồng

(Họa thơ Bs. Đỗ Hồng Ngọc)