Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. [email protected]* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

Dòng Tâm Thức ( Thơ lục bát )

08/04/201319:10(Xem: 10969)
Dòng Tâm Thức ( Thơ lục bát )





DÒNG TÂM THỨC

(Bốn mươi khổ thơ sáu tám về tâm lý học Phật giáo)
Thích Nhật Từ1999
1. Đất tâm như quả địa cầu,
Chứa đầy hạt giống hoa mầu hành vi.
Tâm là dòng suối nghĩ suy,
Tâm và hạt giống có gì khác đâu.
5. Tâm không tu phải khổ đau,
Như vượn chuyền nhảy không sao đặng dừng,
Xuống lên ba cõi trầm luân,
Từ thời vô thỉ con đường mênh mang.
9. Tâm tu tập thoát khổ nàn,
Dứt đường sanh tử trần gian bao đời,
Như vầng nhật nguyệt rạng ngời,
Chiếu soi muôn vật nơi nơi sáng lòa.
13. Thức, tâm và ý là ba,
Tên dù có khác, vốn là một thôi.
Thức nhằm nhận thức đúng sai,
Bỏ thân chết, nhập vào thai không cùng
17. Tâm gồm thiện, ác, trung dung
Tạo nên nghiệp, chịu muôn trùng trầm luân.
Ý nhằm đối lập vật, thân,
Là nguồn cảm giác, nhận chân cảnh trần.
21. Thức, tâm, ý tạo nghiệp nhân,
Lộn quanh ba cõi, sáu đường đã qua.
Một là thức A-lại-da,
Kho tàng hạt giống vào ra, duy trì,
25. Cội nguồn thế giới nghĩ suy,
Vận hành, chuyển biến chẳng khi nghỉ dừng,
Nguồn nương của thức giác quan,
Như nước: nền của sóng ngàn tràn dâng.
29. Dù vô ngã vẫn thường hằng,
Chứa thâu hạt giống thế gian ba đời.
Mười tám giới, một nguồn khơi,
Không nhiễm, trung tính tùy thời gồm thâu,
33. Không một khác, không trước sau,
Không chung biệt; vốn nương nhau mà thành.
Thức này tương ứng biến hành,
Cũng như xã thọ, thác ngàn chuyển xoay.
37. Khi thân chết, thức gá thai,
Vào ra ba cõi chính ngay phút này,
Định không thọ tưởng vẫn hay
Vận hành sức sống ở đây một mình.
41. A-la-hán mới chỉ đình
Cội nguồn hữu lậu chúng sinh ta-bà.
Thứ hai là thức mạt-na,
Thức này nương a-lại-da mà thành.
45. Bản năng suy nghĩ, tung hoành,
Tương ưng tâm lý biến hành luôn khi,
Tạo nguồn ngã kiến, ngã si,
Ngã mạn, ngã ái, bao đời chẳng buông.
49. Có nhiễm, không giữ tánh thường
Đam mê chấp ngã, tự tồn bản năng,
Nương vào rồi chấp thức tàng
Làm bản ngã, làm cội nguồn cái tôi.
53. Mạt-na sẽ phải hết đời:
Định không thọ tưởng, sáng ngời tâm linh,
Đạo xuất thế: sạch sành sanh
Quả A-la-hán vận hành mới ngưng.
57. Ba là sáu thức giác quan:
Mắt, tai, mủi, lưởi, ý, thân một bầu.
Nhận chân đối tượng khác nhau:
Tai và tiếng, mắt với màu, vân vân.
61. Gồm thiện, ác, và chưa phân,
Tùy theo bản chất nghiệp nhân mà thành.
Ý thức nương ý làm căn,
Pháp trần: đối tượng phát sanh thức này.
65. Phạm vi nhận thức rộng bày,
Trực quan, suy luận đúng sai bao gồm.
Biến hành, biệt cảnh tương ưng,
Thông ba tánh, ba thời gian dặm ngàn.
69. Cội nguồn của nghiệp miệng, thân,
Tạo nên nhận thức, nghiệp nhân mà thành.
Thức này hết sự vận hành,
Trong thiền vô tưởng, vô tâm trong ngoài,
73. Cũng như bất tỉnh, ngủ say,
Ngoài ra, ý thức đêm ngày không nguôi.
Mắt, thân, mủi, lưởi và tai,
Nương theo ý thức chuyển xoay mà thành.
77. Kế là tâm sở: biến hành,
Cảnh riêng, phiền não, thiện nhân, trung hòa.
Biến hành gồm xúc, tưởng, tư,
Tác ý, cảm thọ thảy là năm tên.
81. Cảnh riêng: số cũng như trên,
Dục, thắng giải, niệm cộng thêm hai là
Định thiền, trí tuệ, ấy mà.
Năm này riêng biệt, chẳng khi chung phần.
85. Thiện gồm mười một nghiệp nhân:
Niềm tin, hổ thẹn, xốn xang tâm hồn,
Không tham, không dốt, không sân,
Chính chuyên, nhẹ nhỏm, tinh cần chẳng ngưng,
89. Không sát hại, không để lòng,
Đó là gốc thiện vun trồng gắng nên.
Não phiền gốc có sáu tên.
Tham lam, si dốt, hận sân, ba thằng.
93. Thấy sai, nghi hoặc, tự tôn,
Cộng chung thành sáu cội nguồn tả tơi.
Phiền não nhánh gồm hai mươi:
Hận, hờn, che giấu, chọc đời, ganh ghen,
97. Tà keo, giả dối, siễm xiêng,
Kiêu căng, hãm hại, không tin, biếng lười,
Không xấu hỗ, không sợ đời,
Hôn trầm, bấn loạn, buông xuôi, mê mờ,
101. Không chánh niệm, loạn tâm tư.
Đó là ngành ngọn thặng dư não phiền.
Bất định gồm bốn, theo duyên:
Ăn năn, ngủ nghỉ, kiếm tìm, đặt tâm.
105. Các tâm sở tạo nghiệp nhân
Thiện đem an lạc; ác mang lụy sầu.
Tạo nên hạt giống khác nhau:
Ngộ mê, hạnh phúc, khổ đau, trung hòa,
109. Niết-bàn, sanh tử bao là,
Danh xưng, tướng trạng, khác xa giống loài,
Chậm nhanh, dài vắn, người trời,
Súc sanh, ngạ quỉ, thảnh thơi, buộc ràng.
113. Có hạt giống thuộc thân, tâm,
Giọng lời, thái độ, thế gian, siêu đời,
Trao truyền, sẳn có, học đòi,
Tập tành từ thuở trong thai mẹ truyền,
117. Gia đình, xã hội, giao duyên,
Chung, riêng, giá trị một niềm thủy chung
Theo ta khắp mọi nẻo đường,
Tử sanh bao cõi chẳng buông, chẳng rời.
121. Thức tâm chuyển biến không thôi,
Bao điều phân biệt sanh sôi lớn dần
Tạo thành tập khí, hiện hành,
Hiện hành, tập khí tạo thành từ duyên.
125. Chủ thể, đối tượng tạo nên
Đều do duyên khởi, cội nguồn thế gian.
Vì duyên khởi, tánh rỗng không,
Không sanh, không diệt, không thường đoạn đâu.
129. Nhân duyên đủ: hiện tỏ làu,
Nhân duyên thiếu, điểm tương giao không thành.
Không đi đến, không chậm nhanh,
Không "không," không "có," không "thành hoại" nhau.
133. Chấp thường đoạn phải khổ đau,
Chấp ngã, sở hữu: vùi đầu bến mê.
Đạo giác ngộ bỏ chấp nê,
Xả buông, không trụ: đường về chơn như.
137. Lạc an, định tĩnh tâm tư,
Không cầu, không đắc, thản thư đất trời.
Chủ thể rụng, đối tượng rơi,
Một là tất cả, đời đời tương dung.
141. Đối đầu sanh tử tới cùng,
Giữ tâm chánh niệm, vững lòng chân tu,
Quán soi thực tại, chơn như,
Quyết tâm chuyển hóa thặng dư não phiền.
145. Tu thiền định thấy nhân duyên,
Thấy duyên khởi thấy đạo thiền tràn dâng,
Thấy pháp tánh từ thế gian,
Thấy chư Phật, thấy nhất chân muôn loài.
149. Bừng tuệ giác từ cuộc đời
Tỏ chân như từ luân hồi khổ đau,
Mê và ngộ chẳng khác nhau
Trần gian – cực lạc, một màu xưa nay.
153. Niết-bàn, sanh tử: không hai,
Đắc là vô đắc, không ngoài không trong.
Chánh tâm, sanh tử ngược dòng,
Sống trong hiện tại, thong dong tâm hồn.
157. Thảnh thơi trong cõi càn khôn,
Nụ cười giải thoát ngát hương mọi miền,
Niết-bàn: hạnh phúc siêu nhiên,
Lìa sanh tử, dứt mọi duyên luân trầm.



---o0o---

Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
15/09/2021(Xem: 6580)
Nghe Pháp thoại Online trong mùa dịch Covid Kính tặng TT Giảng Sư Thích Nguyên Tạng cùng quý Phật tử nghe pháp thoại online trên Trang Nhà Quảng Đức Sáu chín tuổi hưu trí dưỡng già Vì “cô vi” nên chỉ ở nhà Thời gian rảnh, chẳng chi làm cả Điện thoại cầm, “Phây Bút” lướt qua Đời đủ chuyện xem sao cho hết Chuyện vui buồn, sướng khổ... gần xa... Ngẫm lại nghĩa Ta bà thế sự Chẳng việc nào không thể xảy ra Bỗng chợt thấy trang nhà Quảng Đức Lớp online Phật học hiển bày Mở ra xem, đã nhận liền ngay Thầy Nguyên Tạng, Giảng-sư nơi ấy Lòng bỗng cảm Phật tâm thúc đẩy Tuổi sáu chín, từ đây thềm tựa Qui y Phật, mười năm có lẽ Lòng dặn lòng, gắng dựa vào đây Vì “cô vi” chùa không được đến Bảo Vương Tự, mìnhThầy nơi đó! Chỉ hướng lòng, tâm kính biết sao?! Ngày ngày học Phật lớp online Lý, sự nghe giảng hiểu cả hai Rõ tâm ý Thiền Sư chư Tổ Tự quán chiếu soi tâm Phật tánh Giác ngộ rồi giải thoát tử sanh.
13/09/2021(Xem: 6934)
Kình ngư trong biển Pháp ! ( Kính tặng quý Giảng Sư đang miệt mài trao truyền Chánh Pháp Đức Như Lai dù đại dịch vẫn tiếp tục hoành hành ) Kính dâng Thầy bài thơ đặc biệt để tán thán quý Ngài Kình Ngư trong biển Pháp đang miệt mài gìn giữ gia sản Pháp Bảo của Như Lai bằng những pháp thoại tuyệt vời và những bài tham khảo bình giải xuất chúng đang được online trên Hội Đồng Hoằng Pháp và Thư viện Phật Việt nhiều tháng qua .. Kính đảnh lễ Thầy và tri ân Thầy với 284 bài pháp thoại đã giúp con tự soi sáng để thoát dần những ảo tưởng đã che lấp và trói buộc mình trong nhiều năm qua . Kính chúc sức khỏe Thầy, HH Thế kỷ hai một ... ...giúp nhận ra nhiều kình ngư trong biển Pháp Biện tài nhạo thuyết giáo truyền lời dạy Như Lai Gia sản Pháp Bảo gìn giữ hỗ trợ triển khai Kính tán thán xưng tụng Bậc Hiền Triết giới đức!
13/09/2021(Xem: 5887)
Biến đổi từng giây ở cõi trần Gây đau tạo khổ - có nguyên nhân Ham quyền tích tụ sinh thù hận Đoạt lợi chứa nhiều những giận sân Lập nhóm tranh nhau sinh tệ hại Kết bè giành giật - lại siêng cần Tàn đông lá rụng - chờ xuân đến Mặc ý tĩnh tâm - dưỡng cốt thần 4 g ngày 16. canh tý TT.Thích Như Giải
13/09/2021(Xem: 5833)
Giày cỏ êm chân dạo cảnh đồng Gió lùa hương lúa ngát trời không Vườn Chùa tĩnh lặng trong sương sớm Hoa kiểng xanh mơn giữa ánh hồng Tránh dịch rỗi nhàn vui với sách Ngừa tai tịnh lạc nhấp trà nồng Thị - phi buông nhẹ theo làn gió " Quy Tức " tứ thời vạn sự thông
13/09/2021(Xem: 8089)
Chẳng phải đợi lúc đại dịch .. .........mới thấy lời dạy trên là ... thật ! Làm sao ...Trân quý từng phút giây có mặt bên nhau? Con đường hạnh phúc ...đừng tìm kiếm nơi nao Phương tiện, cứu cánh ... ......nhờ năng lượng Niệm , Định , Tuệ Không vướng mắc sẽ hỷ lạc trong quan hệ giao tế Suối nguồn hạnh phúc ...khi được HIỂU và THƯƠNG Chuyển hoá khổ đau sẽ thay đổi cách dị thường Thương tiếc đến ...biết vô thường nên chấp nhận !
09/09/2021(Xem: 5725)
Đức trọng quỷ thần kinh ! Kính dâng Thầy bài thơ khi nhận được email trong nhóm bạn nói về những điều không thể giải đoán được trong cơn đại dịch này ...Và con tự chiêm nghiệm phải chăng chỉ có một lối thoát duy nhất cho chúng ta là tạo thêm nhiều công Đức và bồi dưỡng Phước hơn bằng cách hãy gia tăng bố thí và cúng dường , cùng tự tịnh kỳ ý ...thì may ra ....Kính chúc sức khỏe Thầy, HH Chuyện dài đại dịch thế kỷ nằm trên mọi thảo luận Nhân bản tin từ giới bác sĩ ... điều lạ kỳ (1) Dù lập trình ... chống lại vi rút khá tinh vi Nay... nên áp dụng đạo lý thánh hiền mà đối phó Có phải chỉ “Đức trọng....quỷ thần kinh “ mới khó ! Con vi rút này không thể chạm thánh hiền Gây tang thương đổ vỡ mặc ai có nhiều tiền Thử ngẫm xem ... mình nuôi dưỡng, đã kiệm bao Phước, Đức ?
05/09/2021(Xem: 7204)
Lung linh ngọn nến hồng Cảm tác sau lễ cầu siêu Hương linh Phật tử Quảng Thanh Phạm Thiện Sơn tại Tu Viện Quảng Đức, Melbourne, Úc Châu Lung linh ngọn nến hồng Quyện theo khói trầm hương Hòa theo lời kinh tụng Thầy dẫn em về đây Cảnh chùa vui thanh tịnh Trên xứ Úc châu này Ngôi chùa tên Bồ Tát Vị Quảng Đức thiêu thân Giữ giềng mối Đạo Pháp Trái tim Ngài bất diệt Hương linh em thanh thoát Quyện theo từng lời kinh Cùng tiếng mõ nhịp đều Đưa người thoát trầm luân Em nghe đâu tiếng vọng Thầy giảng pháp vô thường Thế gian là huyễn mộng Thân tứ đại hợp tan Đất trở về với đất Lửa trở về với lửa Gió theo đường mây bay
04/09/2021(Xem: 7909)
Thầy kính, con cám ơn Thầy đã giảng " Bản môn + Tích môn" cho con nghe, hiện con đang đi Kur khi về con sẽ đọc. Thầy đã gợi lại hình ảnh ngôi chùa Quán Âm Ngài Quảng Đức trụ trì, khoảng thời gian 1978 con thường đến chùa Quán Âm nghe HT Thông Bửu thuyết Pháp Hoa kinh, cứ mỗi rằm, 30 con thường tới chùa tụng sám hối và phụ nấu cơm cúng dường trai tăng , con thích nhất vào những buổi sau giờ ăn được phát cơm cho những người ăn mày. HT TB thường bảo con " Mai là Danh, là khỉ" vui lắm! HT chỉ dùng cơm với rau muống luộc và có giọng trì mật tông "UM" rất trầm hùng
03/09/2021(Xem: 5980)
Ngày lễ mừng Cha lại về trên quê hương Nước Úc Kỳ diệu mỗi năm đều trùng hợp mùa báo hiếu Vu Lan Ấm áp tâm linh niềm hạnh phúc miên man Hướng về Cha thế tục, cùng quý Sư Cha đầy tâm Đạo! Kính dâng trọn lòng thành đảnh lễ ngôi vị trân báu Cõi Ta Bà hội nhập làm lợi khắp quần sanh Rất giản đơn chỉ quan tâm chăm sóc sự an lành Với tất cả năng lực hy sinh vô điều kiện !
02/09/2021(Xem: 5637)
Mẹ hát đưa tiễn ta đi, Mang theo tiếng mẹ ta đi vào đời. Dù đi trọn kiếp con người, Vẫn chưa quên hết những lời mẹ ru.
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Most Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com
http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
[email protected]