Dòng Tâm Thức ( Thơ lục bát )

08/04/201319:10(Xem: 10955)

Tác giả :
TT. Thích Nhật Từ

DÒNG TÂM THỨC

(Bốn mươi khổ thơ sáu tám về tâm lý học Phật giáo)
Thích Nhật Từ1999


1. Đất tâm như quả địa cầu,


Chứa đầy hạt giống hoa mầu hành vi.


Tâm là dòng suối nghĩ suy,


Tâm và hạt giống có gì khác đâu.


5. Tâm không tu phải khổ đau,


Như vượn chuyền nhảy không sao đặng dừng,


Xuống lên ba cõi trầm luân,


Từ thời vô thỉ con đường mênh mang.


9. Tâm tu tập thoát khổ nàn,


Dứt đường sanh tử trần gian bao đời,


Như vầng nhật nguyệt rạng ngời,


Chiếu soi muôn vật nơi nơi sáng lòa.


13. Thức, tâm và ý là ba,


Tên dù có khác, vốn là một thôi.


Thức nhằm nhận thức đúng sai,


Bỏ thân chết, nhập vào thai không cùng


17. Tâm gồm thiện, ác, trung dung


Tạo nên nghiệp, chịu muôn trùng trầm luân.


Ý nhằm đối lập vật, thân,


Là nguồn cảm giác, nhận chân cảnh trần.


21. Thức, tâm, ý tạo nghiệp nhân,


Lộn quanh ba cõi, sáu đường đã qua.


Một là thức A-lại-da,


Kho tàng hạt giống vào ra, duy trì,


25. Cội nguồn thế giới nghĩ suy,


Vận hành, chuyển biến chẳng khi nghỉ dừng,


Nguồn nương của thức giác quan,


Như nước: nền của sóng ngàn tràn dâng.


29. Dù vô ngã vẫn thường hằng,


Chứa thâu hạt giống thế gian ba đời.


Mười tám giới, một nguồn khơi,


Không nhiễm, trung tính tùy thời gồm thâu,


33. Không một khác, không trước sau,


Không chung biệt; vốn nương nhau mà thành.


Thức này tương ứng biến hành,


Cũng như xã thọ, thác ngàn chuyển xoay.


37. Khi thân chết, thức gá thai,


Vào ra ba cõi chính ngay phút này,


Định không thọ tưởng vẫn hay


Vận hành sức sống ở đây một mình.


41. A-la-hán mới chỉ đình


Cội nguồn hữu lậu chúng sinh ta-bà.


Thứ hai là thức mạt-na,


Thức này nương a-lại-da mà thành.


45. Bản năng suy nghĩ, tung hoành,


Tương ưng tâm lý biến hành luôn khi,


Tạo nguồn ngã kiến, ngã si,


Ngã mạn, ngã ái, bao đời chẳng buông.


49. Có nhiễm, không giữ tánh thường


Đam mê chấp ngã, tự tồn bản năng,


Nương vào rồi chấp thức tàng


Làm bản ngã, làm cội nguồn cái tôi.


53. Mạt-na sẽ phải hết đời:


Định không thọ tưởng, sáng ngời tâm linh,


Đạo xuất thế: sạch sành sanh


Quả A-la-hán vận hành mới ngưng.


57. Ba là sáu thức giác quan:


Mắt, tai, mủi, lưởi, ý, thân một bầu.


Nhận chân đối tượng khác nhau:


Tai và tiếng, mắt với màu, vân vân.


61. Gồm thiện, ác, và chưa phân,


Tùy theo bản chất nghiệp nhân mà thành.


Ý thức nương ý làm căn,


Pháp trần: đối tượng phát sanh thức này.


65. Phạm vi nhận thức rộng bày,


Trực quan, suy luận đúng sai bao gồm.


Biến hành, biệt cảnh tương ưng,


Thông ba tánh, ba thời gian dặm ngàn.


69. Cội nguồn của nghiệp miệng, thân,


Tạo nên nhận thức, nghiệp nhân mà thành.


Thức này hết sự vận hành,


Trong thiền vô tưởng, vô tâm trong ngoài,


73. Cũng như bất tỉnh, ngủ say,


Ngoài ra, ý thức đêm ngày không nguôi.


Mắt, thân, mủi, lưởi và tai,


Nương theo ý thức chuyển xoay mà thành.


77. Kế là tâm sở: biến hành,


Cảnh riêng, phiền não, thiện nhân, trung hòa.


Biến hành gồm xúc, tưởng, tư,


Tác ý, cảm thọ thảy là năm tên.


81. Cảnh riêng: số cũng như trên,


Dục, thắng giải, niệm cộng thêm hai là


Định thiền, trí tuệ, ấy mà.


Năm này riêng biệt, chẳng khi chung phần.


85. Thiện gồm mười một nghiệp nhân:


Niềm tin, hổ thẹn, xốn xang tâm hồn,


Không tham, không dốt, không sân,


Chính chuyên, nhẹ nhỏm, tinh cần chẳng ngưng,


89. Không sát hại, không để lòng,


Đó là gốc thiện vun trồng gắng nên.


Não phiền gốc có sáu tên.


Tham lam, si dốt, hận sân, ba thằng.


93. Thấy sai, nghi hoặc, tự tôn,


Cộng chung thành sáu cội nguồn tả tơi.


Phiền não nhánh gồm hai mươi:


Hận, hờn, che giấu, chọc đời, ganh ghen,


97. Tà keo, giả dối, siễm xiêng,


Kiêu căng, hãm hại, không tin, biếng lười,


Không xấu hỗ, không sợ đời,


Hôn trầm, bấn loạn, buông xuôi, mê mờ,


101. Không chánh niệm, loạn tâm tư.


Đó là ngành ngọn thặng dư não phiền.


Bất định gồm bốn, theo duyên:


Ăn năn, ngủ nghỉ, kiếm tìm, đặt tâm.


105. Các tâm sở tạo nghiệp nhân


Thiện đem an lạc; ác mang lụy sầu.


Tạo nên hạt giống khác nhau:


Ngộ mê, hạnh phúc, khổ đau, trung hòa,


109. Niết-bàn, sanh tử bao là,


Danh xưng, tướng trạng, khác xa giống loài,


Chậm nhanh, dài vắn, người trời,


Súc sanh, ngạ quỉ, thảnh thơi, buộc ràng.


113. Có hạt giống thuộc thân, tâm,


Giọng lời, thái độ, thế gian, siêu đời,


Trao truyền, sẳn có, học đòi,


Tập tành từ thuở trong thai mẹ truyền,


117. Gia đình, xã hội, giao duyên,


Chung, riêng, giá trị một niềm thủy chung


Theo ta khắp mọi nẻo đường,


Tử sanh bao cõi chẳng buông, chẳng rời.


121. Thức tâm chuyển biến không thôi,


Bao điều phân biệt sanh sôi lớn dần


Tạo thành tập khí, hiện hành,


Hiện hành, tập khí tạo thành từ duyên.


125. Chủ thể, đối tượng tạo nên


Đều do duyên khởi, cội nguồn thế gian.


Vì duyên khởi, tánh rỗng không,


Không sanh, không diệt, không thường đoạn đâu.


129. Nhân duyên đủ: hiện tỏ làu,


Nhân duyên thiếu, điểm tương giao không thành.


Không đi đến, không chậm nhanh,


Không "không," không "có," không "thành hoại" nhau.


133. Chấp thường đoạn phải khổ đau,


Chấp ngã, sở hữu: vùi đầu bến mê.


Đạo giác ngộ bỏ chấp nê,


Xả buông, không trụ: đường về chơn như.


137. Lạc an, định tĩnh tâm tư,


Không cầu, không đắc, thản thư đất trời.


Chủ thể rụng, đối tượng rơi,


Một là tất cả, đời đời tương dung.


141. Đối đầu sanh tử tới cùng,


Giữ tâm chánh niệm, vững lòng chân tu,


Quán soi thực tại, chơn như,


Quyết tâm chuyển hóa thặng dư não phiền.


145. Tu thiền định thấy nhân duyên,


Thấy duyên khởi thấy đạo thiền tràn dâng,


Thấy pháp tánh từ thế gian,


Thấy chư Phật, thấy nhất chân muôn loài.


149. Bừng tuệ giác từ cuộc đời


Tỏ chân như từ luân hồi khổ đau,


Mê và ngộ chẳng khác nhau


Trần gian – cực lạc, một màu xưa nay.


153. Niết-bàn, sanh tử: không hai,


Đắc là vô đắc, không ngoài không trong.


Chánh tâm, sanh tử ngược dòng,


Sống trong hiện tại, thong dong tâm hồn.


157. Thảnh thơi trong cõi càn khôn,


Nụ cười giải thoát ngát hương mọi miền,


Niết-bàn: hạnh phúc siêu nhiên,


Lìa sanh tử, dứt mọi duyên luân trầm.

---o0o---

Trước Sau

In Trang

Gửi ý kiến của bạn

Tắt

Telex

VNI

Trang đầu Trang trước 270 271 272 273 274 275 276 Trang sau Trang cuối

Cuối năm thăm Trần Bỉ Ngạn (thơ)

16/02/2015(Xem: 10759)

Tâm Nhiên

Lang thang qua mặt đất này Học từ những đám mây* bay không ngừng Dừng chân bên suối Mùa xuân* Phút giây trầm lắng lặng bừng tinh anh

Đọc thêm

Mừng Xuân Dân Tộc trên đất Úc (thơ)

14/02/2015(Xem: 11967)

Thích Viên Thành

Đồng hương nô nức đón xuân sang Chùa viện đồ chay cũng rộn ràng Bánh tét bánh chưng đang gói nấu Vạn thọ hương hoa đã sẵn sàng Người Úc thảnh thơi hành phận sự Việt kiều tranh thủ khá vội vàng Quê hương ngày tết trời mát dịu Đất Úc vui xuân nóng la làng !!!

Đọc thêm

Nếu có thể (thơ)

14/02/2015(Xem: 12091)

Thích Thiện Long (Hàn Long Ẩn)

Nếu có thể lau khô dòng lệ Thì em ơi, sông biển cạn bao lần Nếu có thể đời không hưng phế Hoa mùa thu và lá rụng mùa xuân

Đọc thêm

Cửa thiền chúc xuân (thơ)

14/02/2015(Xem: 14268)

TT. Thích Tánh Tuệ (Như Nhiên)

Niềm vui biến thiên theo cá tính từng người, theo thời gian không gian. Khi trẻ vui khác, khi già vui khác, khi người Việt Nam mừng Tết Nguyên Đán thì bên Tây im re, người Việt kiều lặng lẽ đi làm và gọi điện chúc nhau: Happy New Year.

Đọc thêm

Xuân hy vọng (thơ)

12/02/2015(Xem: 13666)

Cư Sĩ Tâm Tú

Trăng lấp ló, Trăng rằm tháng chạp, Soi đường đi, xe chạy xuống lên, Giá băng, đâu đó gập gềnh, Những lời Thuyết Pháp, thênh thang lòng mình.

Đọc thêm

Phổ Đồng thong dong vào chốn bụi hồng

12/02/2015(Xem: 17776)

Tâm Nhiên

Mơ màng cát bụi từ thuở nào mới mở mắt chào đời bên ghềnh biển Quy Nhơn rờn mộng ấy, thầy Đức Thắng sinh năm 1947, suốt một thời tuổi trẻ hay chạy rong chơi qua cánh đồng lúa xanh Phổ Đồng, bồng tênh mấy nẻo đường quê hương Phước Thắng ngan ngát cỏ hoa và thả diều tung bay trên bầu trời Tuy Phước lồng lộng bát ngát đầy trời trăng sao in bóng mộng sông hồ. Rồi lớn lên, thường trầm tư về lẽ đời vô thường sống chết, nên từ giã quê nhà, thao thức vào Nha Trang đi xuất gia theo truyền thống Thiền tông Phật giáo đại thừa. Sau đó vài năm chuyển vào Sài Gòn, tiếp tục con đường học vấn, tốt nghiệp Cao học Triết Đông phương và Phật khoa Đại học Vạn Hạnh trước năm 1975.

Đọc thêm

Xuân nơi cửa thiền (thơ)

10/02/2015(Xem: 12313)

TT. Thích Tánh Tuệ (Như Nhiên)

CUNG kính mời nhau một tách trà CHÚC mừng Xuân mới, tiễn năm qua TÂN niên hạnh phúc và như nguyện XUÂN đến bình an khắp mọi nhà. VẠN nỗi ưu phiền buông xả hết SỰ đời trăm mối được hanh thông NHƯ Lai, Đạo Pháp đồng quy hướng Ý nguyện vẹn toàn đẹp ước mong. Thích Tánh Tuệ

Đọc thêm

Mai rừng trồng vườn nhà (thơ)

10/02/2015(Xem: 10378)

Cư Sĩ Thoại Hoa

Đầu xuân dạo bước trong rừng Lang thang đơn chiếc đứng nhìn suối reo Ô kìa vách đá cheo leo Dưới chân cỏ dại ngoằn ngoèo lối đi Xa xa một bóng nhu mì

Đọc thêm

Hỏi han (thơ)

10/02/2015(Xem: 9065)

Cư Sĩ Vĩnh Hữu

Ngược xuôi qua cửa dòng đời Lăng xăng tất bật bao người thế gian Ai dừng, ta chút hỏi han: "Khổ phiền vơi bớt, tiền vàng dôi dư? Có được Bi, có được Từ

Đọc thêm

Ngày tháng (thơ)

08/02/2015(Xem: 10333)

Thích Hoằng Toàn

Ngày tháng nối dài như hơi thở. Nhẹ nhàng trôi qua những mái nhà. Hàng cây trút lá đêm Đông. Cuối cùng ngày tháng cũng già.

Đọc thêm

Trang đầu Trang trước 270 271 272 273 274 275 276 Trang sau Trang cuối