Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. quangduc@quangduc.com* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

13. Giới thiệu Phật giáo trong 5 phút

12/02/201102:52(Xem: 8220)
13. Giới thiệu Phật giáo trong 5 phút

THERAVĀDAPHẬTGIÁO NGUYÊN THỦY
PHẬT PHÁPVẤN ĐÁP
BìnhAnsonbiên dịch
NhàXuấtBản Tôn Giáo PL. 2550 – DL. 2006

KHÉO VẤN, KHÉOĐÁP
Nguyêntác:Good Question, Good Answer
Tácgiả:Tỳ khưu Shravasti Dhammika
Dịchgiả:Phạm Kim Khánh & Bình Anson

13.CĂN BẢN PHẬT GIÁO:
GIỚITHIỆU TRONG 5 PHÚT

Phậtgiáo là gì?

Phậtgiáo là một tôn giáo có khoảng 300 triệu tín đồ trên khắpthế giới. Danh từ "Phật giáo" (Buddhism) xuất nguyên từ chữ"buddhi", có nghĩa "giác ngộ", "thức tỉnh". Phật giáo phátnguồn từ hơn 2,500 năm trước, khi Ngài Siddhatta Gotama (Sĩ-đạt-taCồ-đàm), hay Đức Phật, tự mình giác ngộ vào lúc 35 tuổi.

Phậtgiáo chỉ thuần là một tôn giáo?

Đốivới nhiều người, Phật giáo không phải chỉ là một tôngiáo mà còn là một triết học, hay "một lối sống". Phậtgiáo là một triết học, vì danh từ "triết học - philosophy"có nghĩa là "sự yêu chuộng trí tuệ", và con đường củađạo Phật có thể tóm tắt như sau:

- Sốngcó đạo đức;
-Nhận thức rõ ràng về mọi ý nghĩ và hành động; và
-Phát triển sự hiểu biết và trí tuệ.

Phậtgiáo giúp tôi bằng cách nào?

Phậtgiáo giải thích mục đích của đời sống, giải thích hiệntượng bất công và bất bình đẳng trên thế gian, và cungứng một phương cách thực hành hay một lối sống để đưađến hạnh phúc thật sự.

Tạisao Phật giáo trở nên phổ biến?

Phậtgiáo ngày càng phổ biến ở các nước Tây phương vì nhiềulý do. Thứ nhất là vì Phật giáo có những giải đáp chonhiều vấn đề trong các xã hội vật chất hiện đại. Tiếpđến, cho những ai có quan tâm, Phật giáo cung ứng một sựthông hiểu sâu sắc về tâm trí con người và các cách trịliệu tự nhiên, mà các nhà tâm lý nổi tiếng trên thế giớiđều công nhận là rất cao cấp và rất hiệu quả.

ĐứcPhật là ai?

NgàiSiddhatta Gotama sinh ra vào năm 623 trước Tây lịch, trong mộthoàng tộc tại Lumbini, nay thuộc xứ Nepal. Vào năm 29 tuổi,Ngài nhận thức rằng tiện nghi vật chất và an ninh trong thếgian không bảo đảm hạnh phúc; vì thế, Ngài đi tìm họccác lời dạy, tôn giáo và triết học thời đó, để tìmkiếm chìa khóa đưa đến hạnh phúc. Sau sáu năm học tậpvà hành thiền, Ngài tìm ra con đường "Trung đạo" và giácngộ.

Saukhi chứng đắc, Ngài dùng quảng đời còn lại tại thế gianđể truyền giảng các nguyên lý trong đạo Phật ­ gọi làPháp hay Chân lý, cho đến khi Ngài nhập diệt vào năm 80 tuổi.

Cóphải Đức Phật là Thượng Đế?

Không,Ngài không là Thượng Đế, và Ngài cũng không tuyên bố nhưthế. Ngài là người giảng dạy con đường đưa đến giácngộ, từ kinh nghiệm thực chứng của Ngài.

Phậttử có tôn thờ thần tượng không?

Nhữngngười Phật tử tỏ lòng tôn kính các hình ảnh của ĐứcPhật, nhưng không tôn thờ, cũng không van xin những điềulợi lạc. Một pho tượng Phật ngồi trong tư thế với haitay dịu dàng đặt trên vế, với nụ cười từ bi, nhắc nhởchúng ta nỗ lực phát triển tình thương và an định nộitâm. Lễ lạy tượng Phật là để tỏ lòng biết ơn về cáclời dạy của Ngài.

Tạisao nhiều quốc gia Phật giáo lại nghèo như vậy?

Khônghẳn đúng như vậy. Nhật Bản là một quốc gia có truyềnthống Phật giáo sâu đậm và ngày nay cũng là một quốc giacó kinh tế giàu mạnh. Thái Lan, với Phật giáo là quốc giáo,cũng có một nền kinh tế tương đối vững mạnh và pháttriển.

Tuynhiên, chúng ta cần biết rằng một trong các điều dạy củaPhật giáo là tài sản của cải không bảo đảm được hạnhphúc, và tài sản của cải cũng không bao giờ thường còn.Dân chúng trong bất kỳ quốc gia nào cũng chịu đau khổ, chodù họ giàu sang hay nghèo nàn. Chỉ những người nào thônghiểu các lời dạy trong Phật giáo thì mới có thể tìm đượchạnh phúc thật sự.

Cóphải có nhiều tông phái Phật giáo không?

Cónhiều tông phái trong Phật giáo là vì có những khác biệtvề văn hóa và truyền thống của mỗi quốc gia. Tuy nhiên,căn bản của Phật giáo vẫn không thay đổi, đó là Pháphay Chân lý.

Cóphải các tôn giáo khác đều sai lầm?

Phậtgiáo cũng là một hệ thống tín ngưỡng có tính bao dung đốivới các tín ngưỡng hay tôn giáo khác. Phật giáo chấp nhậncác lời giảng đạo đức của các tôn giáo khác, nhưng Phậtgiáo còn tiến xa hơn, bằng cách cung ứng một mục tiêu dàihạn trong sự hiện hữu của chúng ta, qua trí tuệ và sựhiểu biết thật sự.

Phậtgiáo chân chính thì rất bao dung, không quan tâm đến các nhãnhiệu như là "tín hữu Ky-tô giáo", "tín hữu Hồi giáo", "tínhữu Ấn Độ giáo", hay "Phật tử". Vì vậy, trong lịch sử,không bao giờ có các cuộc thánh chiến mang danh Phật giáo.Cũng vì thế mà những người Phật tử không đi truyền giảnghay cải đạo người khác; họ chỉ giảng giải nếu đượcai hỏi đến.

Phậtgiáo có tính khoa học không?

Khoahọc là tri thức được kết hợp thành hệ thống, qua cácdữ kiện được quan sát và thực nghiệm và đề ra các địnhluật tổng quát của thiên nhiên. Cốt lõi của Phật giáophù hợp với định nghĩa đó, bởi vì Tứ Diệu Đế có thểđược thử nghiệm và minh chứng bởi bất kỳ người nào,và ngay chính Đức Phật cũng đã từng nói với các đệ tửrằng họ phải thực chứng các lời dạy của Ngài, mà khôngnên chỉ tin suông. Phật giáo dựa nhiều trên trí tuệ, hơnlà lòng tin.

ĐứcPhật đã dạy những gì?

ĐứcPhật đã giảng dạy rất nhiều đề tài, nhưng các điềucăn bản trong Phật giáo có thể tóm tắt trong Tứ Diệu Đếvà Bát Chánh Đạo.

Diệuđế thứ nhất là gì?

Khổđế, hay chân lý đầu tiên, nói rằng đời sống là đau khổ,nghĩa là phải chịu đau đớn thể xác, già nua, bệnh hoạn,rồi chết. Ta cũng phải chịu đau khổ về mặt tâm lý nhưcô đơn, phiền giận, bực bội, sợ hãi, bối rối, thấtvọng, sân hận. Đây là một sự kiện hiển nhiên, không thểchối cãi. Đây là thực tế khách quan, không phải bi quan;vì bi quan là mong đợi những điều gì trở nên tệ hại.Mặt khác, Phật giáo giải thích cách thức giải quyết cácđau khổ đó và cách thức để có hạnh phúc thật sự.

Diệuđế thứ nhì là gì?

Tậpđế, chân lý thứ nhì, dạy rằng tất cả mọi đau khổ đềudo ái dục và tham thủ. Ta sẽ bị phiền khổ nếu ta mong đợingười khác phải tuân theo ý muốn của mình, phải làm giốngnhư mình, nếu ta không được những gì mình muốn, v.v. Ngaycả khi ta muốn và được, điều này cũng không bảo đảmcó hạnh phúc. Tâm khát khao ham muốn cướp đoạt của ta niềmvui được thỏa lòng và hạnh phúc.

Thayvì kiên trì chiến đấu để thành đạt điều mong muốn,hãy cố gắng sửa đổi chính cái lòng ước muốn của mình.

Diệuđế thứ ba là gì?

Diệtđế, hay chân lý thâm diệu thứ ba, là có thể chấm dứtđau khổ và đạt được trạng thái thỏa lòng và hạnh phúc.Khi ta dứt bỏ ái dục, vốn là vô ích, và tập sống từngngày, chúng ta bắt đầu sống an vui và tự do. Chúng ta sẽcó nhiều thì giờ và năng lực để giúp đỡ người khác.Trạng thái ấy được gọi là Niết bàn.

Diệuđế thứ tư là gì?

Đạođế, hay chân lý thâm diệu thứ tư, là con đường đưa đếnchấm dứt đau khổ. Con đường này gọi là Bát Chánh Đạo.

BátChánh Đạo là gì?

Làcon đường tu tập gồm 8 yếu tố chân chánh: chánh kiến,chánh tư duy, chánh ngữ, chánh nghiệp, chánh mạng, chánh tinhtấn, chánh niệm, và chánh định. Đây là con đường củađạo đức và tỉnh thức – qua lời nói, ý nghĩ và hànhđộng, và phát triển trí tuệ bằng sự nhận thức rõ ràngvề Tứ Diệu Đế và bằng sự tăng trưởng lòng từ bi.

Ngũgiới là gì?

Nămđiều giới luật đạo đức của Phật giáo là: không sáthại, không lấy của không cho, không tà dâm, không nói dối,và không dùng các chất say làm lu mờ trí óc.

Nghiệplà gì?

Nghiệphay "nghiệp-quả" là một định luật cho biết rằng mỗi mộtnguyên nhân đều tạo ra một hậu quả, có nghĩa là các hànhđộng của ta đều có những hậu quả. Định luật đơn giảnnày đã giải thích nhiều vấn đề: sự bất công trên thếgian, tại sao có người sinh ra lại có phế tật, có ngườilại có nhiều tài năng, có người có đời sống rất ngắnngủi. Nghiệp cho thấy tầm quan trọng về việc tất cả chúngta phải chịu trách nhiệm về các hành động của chính mình,trong quá khứ và hiện tại.

Làmthế nào để thử nghiệm tác động nghiệp quả của cáchành động của ta? Câu trả lời được tóm tắt bằng cáchhãy nhìn xem:

(1)ý định đằng sau của hành động, (2) hậu quả của hànhđộng vào chính mình, và (3) hậu quả vào những người khác.

Trítuệ là gì?

TrongPhật giáo, trí tuệ phải được phát triển cùng với từbi. Trong một cực đoan, bạn có thể là một người tốt bụngnhưng khờ dại; và trong một cực đoan khác, bạn có thểcó nhiều kiến thức nhưng lại không có tình cảm. Phật giáodạy ta nên giữ cân bằng và trọn vẹn cả hai, phải traugiồi cả trí tuệ lẫn từ bi. Trí tuệ cao nhất là thấyrõ ràng rằng trên thực tế, mọi hiện tượng đều khônghoàn toàn, không thường còn, và không có một thực thể cốđịnh. Trí tuệ thật sự không phải chỉ vì tin vào nhữnggì được dạy, mà phải chứng nghiệm và thông hiểu chânlý và thực tế. Trí tuệ đòi hỏi phải có một tâm ý rộngmở, khách quan, không cố chấp. Con đường của Phật giáođòi hỏi phải can đảm, nhẫn nhục, mềm dẻo và thông minh.

Từbi là gì?

Từbi bao gồm các phẩm hạnh của lòng san sẻ, sẵn sàng an ủingười khác, thiện cảm, chăm lo và quan tâm. Trong Phật giáo,ta chỉ thật sự cảm thông người khác khi nào ta thật sựcảm thông chính ta, qua trí tuệ.

Tôiphải làm thế nào để trở thành một Phật tử?

Bấtcứ ai cũng có thể tìm hiểu và thực nghiệm các lời dạycủa Đức Phật. Ngài dạy rằng lời giải đáp cho mọi vấnđề của chúng ta là ở bên trong chúng ta, không phải ở bênngoài. Ngài nói với các đệ tử không được tin ngay vàolời dạy của Ngài, mà họ phải tự thử nghiệm các lờidạy đó. Như thế, mỗi người tự có quyết định và tựchịu trách nhiệm về các hành động và sự hiểu biết củamình.

Điềunày cho thấy Phật giáo không phải là một tập hợp cố địnhcác tín điều cần phải được chấp nhận trọn vẹn. Đâylà những lời dạy để mỗi người tự tìm hiểu, học tậpvà áp dụng theo tình huống riêng của mình.



Chânthànhcám ơn Cư sĩ Bình An Sơn
đãgửi tặng Thư Viện Hoa Sen phiên bản điện tử (Tâm Diệu)

Xinxemthêm nguyên tác Anh ngữ: GoodQuestion, Good Answer (1,5MB)
vàbảndịch Việt ngữ của TT. Thích Nguyên Tạng: HỏiHay, Đáp Đúng


Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Senior Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com ; http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
quangduc@quangduc.com , tvquangduc@bigpond.com
KHÁCH VIẾNG THĂM
110,220,567