THỜ CÚNG VÀ LỄ BÁI
HT Thích Thắng Hoan
IV.- KẾT LUẬN:
Vấn đề thờ, cúng và lễ bái là những biểu tượng tín ngưỡng có giá trị chẳng những về phương diện hình thức và còn hữu ích không nhỏ về phương diện tâm linh. Thờ, cúng và lễ bái là nhu cầu cần thiết cho con người không thể thiếu trong việc tu tập đào luyện đạo đức làm người. Vấn đề trên chẳng những cần thiết cho cá nhân mình, cho gia đình mình trong đời này, mà hơn nữa, đây cũng là một nhu cầu hữu ích cho thế hệ con cháu mai sau. Chẳng những thế vấn đề THỜ, CÚNG và LỄ BÁI còn là một yếu tố cần thiết trong việc tạo dựng nhân lành cho cuộc đời mình ở kiếp sau. Điều này rất quan trọng kể cả hình thức lẫn nội dung, kể cả sự tướng cho đến lý tánh, để chúng ta và tất cả chúng sanh sớm giải thoát phiền não khổ đau và được an vui tự tại trong sự giác ngộ.
Thờ ở đây nhằm thể hiện sự tưởng niệm, tỏ bày lòng Tôn Kính dâng lên các bậc Tổ Tiên và các vị Thánh Đức mà mình đã gởi trọn niềm tin. Người Thờ Cúng và Lễ Bái là tự tạo điều kiện giao cảm, thiết lập điểm tựa cho Tâm Linh giữa họ với Bề Trên mỗi khi cảm thấy tâm hồn lạc lỏng mà chính họ cần đến quyền năng hỗ trợ của Tiền Nhân. Thờ ở đây còn là một hình thức giáo dục gia đình, nhắc nhở con cháu ý niệm được bổn phận làm người đối với bề trên trong sự nghiệp kế thừa Truyền Thống. Hình Thức Thờ Tự cũng tạo phương tiện cho con cháu noi gương đức hạnh của Tiền Nhân để soi sáng cõi lòng tu tâm dưỡng tánh.
Cúng ở đây nhằm tri ân sâu dầy của Tổ Tiên, của Thánh Hiền đáng kính với sự dâng hiến lễ vật quý trọng và mong cầu ơn trên chứng minh gia hộ. Ngoài ra Cúng kỵ còn tăng trưởng phước Ông Bà cho dòng họ Cháu Con và tăng trưởng Đạo Lực giải thoát cho Tín Đồ qua hệ thống Tâm Linh làm gạch nối giữa người nguyện cầu với các bậc Tiền Nhân Thánh Đức. Có thể nói Cúng Kỵ rất cần thiết cho việc giáo dục gia đình ý niệm Truyền Thống Tổ Tiên, lý tưởng Giống Nòi và làm tròn nghĩa vụ Đạo Đức con người. Muốn bồi dưỡng Tâm Linh lành mạnh, người Đạo Đức và Hiếu Nghĩa không thể không Thờ, Cúng và Lễ Bái Tổ Tiên, Chư Phật và Thánh Hiền.
Lễ Bái ở đây nhằm báo ân với cung cách quy ngưỡng, hướng về, cũng như noi gương đức hạnh cao quý và ý chí siêu thoát của các bậc Tôn Kính để tu tập. Người Lễ Bái mong cầu sau này kế thừa xứng đáng sự nghiệp của Tiền Nhân trên con đường giác ngộ và giải thoát khổ đau sanh tử. Phận làm cha mẹ cần phải giải thích cho con cháu hiểu rõ ý nghĩa và giá trị Thờ, Cúng và Lễ Bái. Con cháu nhờ đó tiếp nối sự nghiệp Thờ, Cúng và Lễ Bái của Tổ Tiên cho đúng đạo lý.
Truyền Thống Văn Hóa Việt Nam, Vấn đề Thờ, Cúng và Lễ Bái là hình ảnh linh động nhất, cao đẹp nhất, sâu đậm nhất của một Dân Tộc có hơn Bốn Ngàn Năm Văn Hiến. Hình ảnh Thờ, Cúng và Lễ Bái làm sống dậy tinh thần Hiếu Nghĩa và Đạo Đức Nhân Luân của con Lạc cháu Hồng, Việt Nam bất diệt.
CÁC KINH LUẬN THAM KHẢO
* Khảo Nghiệm Duy Thức Học, Trung Tâm Văn Hóa Xã Hội xuất bản.
* Câu Xá Luận, quyển 1 và 4.
* Thuận Chánh Lý Luận, quyển 10.
* Thành Duy Thức Luận, quyển 7.
* Bánh Pháp Minh Môn Luận Sớ, quyển Thượng.
* Thành Duy Thức Luận Thuật Ký, quyển 7 Mạt.
* Đại Nhật Kinh Sớ, quyển 3 và quyển 5.
* Đại Nhật Kinh Sớ Diễn áo, quyển 2.
* Phật Học Đại Từ Điển, quyển 4, Trang 3997-3998.
* Hoa Nghiêm Kinh Sớ, quyển 8.
* Kinh Tăng Nhứt A Hàm, quyển 27 và quyển 41.
* Lịch Sử Phật Giáo Ấn Độ
* Kinh Di Giáo.
* Kinh Phổ Hiền, Phẩm Hạnh Nguyện.
* Tứ Thập Hoa Nghiêm Kinh, quyển 13.
* Kinh Thập Địa Luận, quyển 3.
* Kinh Phạm Võng, quyển Hạ
* Ma Ha Tăng Kỳ Luật, quyển 25 và quyển 27.
* Thiện Kiến Luật Tỳ Bà Sa, quyển 18.
* Tứ Phần Luật, quyển 60.
* Nam Hải Ký Quy Nội Pháp Truyện, quyển 4.
* Pháp Uyển Châu Lâm, quyển 20.
* Đại Đường Tây Vực Ký, quyển 2.
* Thích Môn Quy Kính Nghi, quyển Hạ.
* Tỳ Nại Da Tạp Sự, quyển 15.
* Đại Bảo Tích Kinh, quyển 43.