Tuyển tập bài viết về Vu Lan - 2012
Hoài Niệm Ngày Vu Lan
Nguồn: Biên soạn: Thích Nguyên An
Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật
Kính bạch trên hòa thượng chứng minh
Kính bạch chư tôn thiền đức tăng ni
Kính thưa các vị khách quý cùng toàn thể quý Phật Tử.
Trời đã sang tháng bảy, cái nắng oi bức của mùa hè cũng đã vơi đi, để thay vào đó là những cơn mưa lất phất, thời tiết cũng bắt đầu se lạnh, làm cho tâm hồn con người cũng dạt dào cảm xúc. Và cũng lúc này chúng con biết rằng một mùa Vu Lan mới đã đến. Vu Lan báo hiếu mẹ cha, dường như đã in sâu trong tiềm thức của mỗi người con Đức Phật, nhưng sao mỗi khi Vu Lan về, trong lòng của chúng con lại bồi hồi cảm niệm về công ơn của hai đấng sinh thành.
Mùa báo hiếu, mùa mà tất cả những người con hướng tâm về cha về mẹ. Chúng con được tồn tại trên cõi đời này và được làm con của cha mẹ, đó là niềm vinh hạnh lớn lao. Khi chỉ là phôi thai trong bụng, mẹ ngày đêm nâng niu gìn giữ. Khi con cất tiếng khóc chào đời, với cha mẹ đó chính là niềm hạnh phúc lớn lao nhất, mà không gì trên đời có thể so sánh được. Giọt nước mắt hạnh phúc trên gò má mẹ, niềm vui mừng phấn khởi trên gương mặt cha, khi đứa con yêu dấu của mình vừa lọt lòng. Rồi từng ngày, mẹ lo từng miếng ăn giấc ngủ, suốt ba năm bú nương sữa mẹ, dòng sữa ngọt ngào chứa đựng cả tấm lòng yêu thương, dòng sữa cho con những bữa no mà khôn lớn. Đến khi chập chững bước đi, mẹ xót lòng khi thấy con vấp ngã. Nhớ những lúc đi chợ, đi nương về, mẹ luôn mang cho con cái bánh cái kẹo. Nhìn con ăn ngon lành, vui sướng là mẹ hạnh phúc lắm rồi. Đối với mẹ như thế là đã đủ. Hay những khi trái gió trở trời mẹ lại thao thức không ngủ, sợ con giật mình tỉnh giấc, mẹ vỗ về êm đềm cánh tay đưa. Nhất là khi con ốm đau bịnh tật, mẹ ngày đêm không quảng nắng mưa, bế trên tay giọt máu của mình, để tìm thầy tìm thuốc. Đến khi con hết đau, hết ốm mẹ mới an lòng. Rồi khi con đến tuổi đi học, mẹ dắt con đến trường, cho biết lớp biết trường, thầy cô bè bạn, lo cho con quyển sách cây viết. Mong con sớm ngày chăm ngoan, học hành chăm chỉ. Mẹ dạy con điều hay lẽ phải, biết thương yêu giúp đở mọi người. Mẹ đã chịu nhiều đắng cay và gánh nặng lo âu, để con có được tuổi thơ ngọt ngào và no đủ. Rồi khi lớn lên, lo dựng vợ gã chồng, lo cho con yên bề gia thất, vậy là mẹ mãn nguyện rồi.
Tình mẹ hiền cao cả bao nhiêu thì tình cha cũng to lớn bấy nhiêu vì cha đã nuôi chúng con lớn lên bằng hai dòng sữa mặn, hai giọt mặn ấy đã hoá thân thành hai nữa, nữa mồ hôi thành giọt sữa giữa đời thường, nữa lệ buồn thành hương vị yêu thương, cha hy sinh thật nhiều cho con trẻ vì:
Cha dành hết mọi đắng cay
Cho con vị ngọt những ngày ấu thơ
Cha dành đỉnh núi mây mờ
Cho con đường rộng bây giờ con đi.
Cha âm thầm yêu thương chịu đựng, giang rộng vòng tay chống chọi với bảo táp phong ba, cho con đứng vững trên mọi bước thời gian.
Hai chữ thời gian âm thầm lặng lẽ ấy đã hằn trên trán cha những vết nhăn không thể xóa mờ. Cha ơi ! thật sự con không thể nào nhận ra hết bao hy sinh của cha suốt đời vì con vì cái.
Cha thương con nhưng cuộc sống phân chia mỗi người một trách nhiệm. Mẹ như cọng mành nhánh thấp để trái non xúm xít bao quanh. Cha là thân cây vững chắc, bám rễ thật chặt hút nhựa nuôi hoa trái. Mẹ là tình cảm, cha là lý trí, mẹ chín bỏ làm mười, cha cầm cân nảy mực cho con từng bước trưởng thành. Suốt thời gian ấy là bao mồ hôi nước mắt, là bao lo âu đau buồn. Cha mẹ nuôi con bằng cách đánh đổi sức sống của mình, ngày chúng con một lớn thì sức lực mẹ cha ngày càng cạn kiệt.
Cuộc sống cha mẹ thật gian nan vất vã, mẹ nuôi dưỡng ấp ủ con từ đầu nguồn cuộc sống, bằng cả tinh thần và thể chất của mình, với sự chia sẻ trách nhiệm ân cần dạy dỗ của người cha, mẹ truyền cho con tâm tư trìu mến, cho con cử chỉ âu yếm, từng lời khích lệ ướp vào hồn con từ thuở còn nằm nôi. Toàn bộ hành trang vào đời của chúng con, đều thuộc vào cha mẹ. Cho đến khi chúng con lớn khôn thì cha mẹ đã đến hồi già yếu, bề ngoài có vẻ phương cường nhưng bên trong lại đau rệu rã. Có đôi lúc cha cảm thấy đau mõi nơi này, chợt nghe cái nhéo nơi kia, đôi hồi lại mệt vô cớ. Nhưng cha thường im lặng không nói, đành âm thầm nghĩ đến câu : “vạn vật vô thường”. Cũng chính cái định luật ấy đã cướp đi sức lực của mẹ cha với từng phút từng giây trôi qua, mà bổn phận làm con không thể nào níu giữ được. Nhưng con nào có biết ! con cứ mãi mê trên con đường công danh sự nghiệp, tìm kiếm danh lợi trong đời mà quên mất đi công ơn ấy, cái công ơn cao như thái sơn, rộng như biễn thái bình. Con nào có biết những lúc mẹ mòn mõi bên song cửa, mẹ dõi mắt nhìn theo cánh chim về phía chúng con. Mong sao đừng có thêm bất hạnh nào cho những đứa con yêu quý của mình, dù mình gặp bao nhiêu khó khăn đi nữa. Chúng con chỉ là những hạt sương nhỏ bé, nhưng lúc nào củng nghĩ mình tự có thể xây đắp một đại dương. Con không biết rằng hạt sương mong manh dễ vỡ ấy không được sự đỡ nâng che chở và nương cậy của chiếc lá thì chúng sẽ rơi xuống ngay khi chỉ gặp một cơn gió nhẹ. Một con gà mẹ xãi cánh mình che chở cho đàn con, dù có phải chịu bao nhiêu thương tích bởi bọn quạ, hâu, đang rình rập. Mẹ là vậy, dù đau đớn khổ nhọc cũng không hề than vãn.
Con vì công danh bỏ lại những tháng ngày không dễ có trong đời với người Mẹ già tóc trắng lưa thưa, với người cha hao mòn thể xác. Và rồi khi vấp ngã của cuộc đời thì con mới nhận ra không đâu yêu dấu bằng đôi vòng tay cha mẹ, đó củng là lúc mà con nhận thức được cái ân tình mà cha mẹ đã ban trãi cho con. Nhưng hởi ơi ! mẹ đâu còn nữa, mẹ đã vĩnh viễn xa rời con không bao giờ trở lại.
Chiều hôm ấy mây giăng sầu ảm đạm
Không gian buồn trong cảnh vắng thê lưong
Khới hương ơi ! sao đau đớn đoạn trường
Chiều vĩnh biệt nghìn thu người hiền mẫu
Mẹ ơi ! cha ơi ! hai tiếng “mẹ cha” bập bẹ trên môi còn được hạnh phúc gọi, con chợt nghĩ mình may mắn hạnh phúc khi có mẹ có cha, nhưng ai ngờ đâu khi con biết cái hạnh phúc bình dị ấy thì con lại càng đau khổ.
Giờ đây con đã không còn gặp được mẹ bằng xương bằng thịt, con thèm được nghe lời ru ngọt ngào à ơi lúc ban trưa, con thèm được ăn bát cơm, dù dĩa muối đơn sơ, đạm bạc mà mẹ nấu. mẹ ! mẹ ơi ! con đã chưa kịp nói được câu “con yêu mẹ! con yêu mẹ nhiều lắm!” bây giờ nhìn nắm mồ xanh với bia đá, con còn biết nói gì đây để bày tỏ hết ân tình này, bởi “đá vô tri nào có biết gì” rồi đây hành trình trước mắt con còn gian nan trắc trở, con đâu còn mẹ để thổ lộ tâm tình, động viên khuyên nhủ. Mẹ ơi ! mất mẹ rồi thật là thiếu vắng, hụt hẩn không gì bù đắp được. Mẹ là người thủy chung không bao giờ rời bỏ con trong bất kỳ hoàn cảnh nào. Mẹ là người nâng đỡ bước chân con xuyên suốt chặng đường, giờ thì một mình con lẻ bóng dấn thân trên bước đường đời. Rồi mai này con vấp ngã, con biết sẽ về đâu, về đâu ? .
Con vẫn thường gọi hai tiếng mẹ ơi ! với cảm xúc sâu xa khi cúng tuần cho mẹ
Đây bát cơm đầy nặng ước mong
Mẹ ơi ! đây ngọc với đây lòng
Đây tình đọng lại trong tha thiết
Ơn nghĩa sanh thành chưa trả xong
“còn cha còn mẹ thì hơn
Mất cha mất mẹ như đờn đứt dây”
Vu lan năm nay đi chùa mà không có mẹ, con được cài lên ngực áo một đóa hồng trắng con cảm thấy đớn đau tê tái, càng quằn quại nhớ thương thêm, khi ký ức về mẹ lại tràn về. Một màu trắng lạnh lùng làm nước mắt tuôn rơi, mặn đắng trên môi, để rồi thấm vào lòng nghe bao cay đắng, tức tưởi nghẹn nghào. Càng nhìn người ta diễm phúc còn mẹ và cài lên ngực một đóa hoa hồng thắm thì lòng con càng giá buốt mẹ ơi!
Thu sang lá rụng sân chùa
Mẹ đã ra đi chẳng hẹn ngày về
Lắng tiếng chuông ngân hòa nhịp mõ
Nghe lòng chết lịm nỗi tái tê.
Hôm nay ngày rằm tháng bảy trở về, hàng Phật tử chúng con về đây dưới mái chùa……thân thương, xắm sanh lễ vật dâng lên cúng dường mười phương tăng chúng, hồi hướng phước lành báo hiếu mẹ cha. Giờ đây, trước bảo điện trang nghiêm, dưới ánh hào quang của chư Phật và trong màu huỳnh y của chư tăng, xin cho chúng con lặng lẽ quỳ dưới chân Đức Phật, cho con quỳ dưới chân cha mẹ, đôi bàn chân dãi nắng dầm sương, cho con được ôm lấy đôi vai cha mẹ, cho con được hôn lên đôi bàn tay của mẹ cha, dù đôi vai ấy có sờn bạc, đôi vai ấy có chai sần, cho con được lạy cha mẹ, lạy một người sinh dưỡng cưu mang, người đã xoi đường dẫn lối cho con mỗi khi lầm lỡ.
Hoàng hôn xuống, chuông chùa ngân nhè nhẹ
Vu lan kinh trầm ấm vọng vang trời
Dù mai này đời chia sẽ muôn nơi
Con vẫn nhớ tiếng ru hời của mẹ
Nam Mô Đại Hiếu Mục Kiền Liên Bồ Tát, Tác Đại Chứng Minh.