Cuộc sống Chánh niệm trong Xã hội Hiện đại
(Living Mindfully in Modern Society)
“Khi tôi thức dậy vào mỗi buổi sáng, bị giằng xé giữa mong muốn cứu thế giới và thiên hướng thưởng thức nó” - E.B. White
Đời sống tâm linh ban đầu có thể tập trung vào sự tự diễn biến, nhưng khi chánh niệm và từ bi tâm phát triển, chúng ta tự nhiên trở nên chú ý đến các giá trị của xã hội chung quanh chúng ta. Khi chúng ta thực hành như vậy, chúng ta có thể thấy lời nguyện phổ biến về hạnh phúc thông qua sự tham lam và chủ nghĩa tiêu dùng xa xỉ dư thừa ngày càng nông cạn và sai lầm. Trái tim của tôi trở nên thông minh hơn và hài lòng hơn. Nắm bắt và nhường chỗ sở hữu cho tình yêu và tính toàn vẹn là một trong cùng mong muốn để hòa hợp với tất cả sự sáng tạo. Có một khao khát được sống đơn giản hơn vì lợi ích của chính trái tim chúng ta và ý thức trách nhiệm ngày càng tăng đối với sự sống còn của trái đất. Nhưng sự chuyển đổi này không tự động. Trong mọi lĩnh vực của cuộc sống, chúng ta được mời để hiểu điều kiện một cách tỉnh táo về thói quen của chúng ta để làm thế nào chúng ta có thể sống và yêu thương nhiều hơn.
Thế giới đang chi tiêu sự giàu có của mình trong thị trường vũ khí hàng nghìn tỷ USD, nhưng 10% số tiền mà họ chi cho vũ khí hàng năm có thể nuôi sống tất cả anh em của chúng ta, những người đói rách trên hành tinh. Chúng ta đã chứng kiến rằng sự ô nhiễm từ mạch nước ngầm ngày càng tăng, nó ảnh hưởng đến mỗi người chúng ta. Thật vậy, với sự quan tâm và chú ý, chúng ta nhận ra rằng một số sự giàu có mà chúng ta được hưởng trong xã hội phương Tây hiện đại có chi phí rất cao, bao gồm việc khai thác các nền văn hóa khác, thuộc địa kinh tế của phần lớn thế giới và sự tàn phá sinh thái của môi trường sống và các loài động, thực vật. Mỗi khi chúng ta lái xe, chúng ta góp phần làm ô nhiễm trên toàn thế giới và gây sự nóng lên toàn cầu. Mỗi khi chúng ta lên máy bay, nhiên liệu máy bay của chúng ta được bảo đảm thông qua quyền lực chính trị ở Trung Đông. Thực phẩm công nghiệp quy mô được trồng chỉ vì lợi nhuận, có thể gây nên hậu quả khủng khiếp cho môi trường. Thế giới loài người và thế giới tự nhiên không tách rời. Với sự chú tâm ngày càng tăng, đôi mắt của chúng ta mở ra sự phụ thuộc lẫn nhau và sự chăm sóc lẫn nhau của chúng ta cũng phát triển.
Các giá trị tâm linh không đòi hỏi chúng ta phải sống như từ bỏ trong sự đơn giản trong chống thiền môn đạo Phật, cũng không phải trở về với trần tục. Chúng ta cũng cần các nhà lãnh đạo tinh thần trong chính trị, trong y học, trong pháp luật, trong thị trường tài chính, trong lực lượng cảnh sát của chúng ta, lực lượng trong mọi lĩnh vực của cuộc sống.
Trong tiếng Hy Lạp cổ đại, từ để Thức tỉnh là “Alethe”. Đối diện với Thức tỉnh (Awakening’s) không phải là ác hay vô minh, mà là buông thư, ngủ. Ngay cả sau một số kinh nghiệm về sự thức tỉnh nội tâm, chúng ta vẫn có thể ngủ quên với hâụ quả của cách sống hiện đại của chúng ta. Đáng buồn thay, sự phụ thuộc lẫn nhau không được dạy rõ ràng trong các học đường hoặc một phần có giá trị của chúng ta trong các cuộc đàm phán mang tính chính trị. Với từ bi tâm, chúng ta có thể giáo dục bản thân để thấy những lợi ích và chi phí vô hình cho hành động của mình, cho đến khi cuộc sống bên ngoài của chúng ta hòa hợp với những giá trị đích thực của chúng ta.
Để được vinh danh trong thời điểm này, yêu cầu chúng ta mở rộng Kiểm tra Đạo đức (moral inventory) theo cách sống của chúng ta. Bát Chánh đạo bao gồm Chánh Tư duy (suy nghĩ, xét nghiệm chân chính, tư tưởng đúng đắn), Chánh nghiệp (hành động, việc làm chân chính, đúng với lẽ phải, phù hợp với chân lý, có lợi ích cho người lẫn vật), Chánh ngữ (lời nói chân thật, công bình, ngay thẳng và hợp lý), Chánh mạng (sinh sống một cách chân chính bằng nghề nghiệp lương thiện, trong sạch của mình). Có phải cách chúng ta đang sống với công việc của chúng ta, nhà của chúng ta, tài chính của chúng ta, du lịch của chúng ta, mức độ tiêu thụ của chúng ta, sự tham gia chính trị và xã hội của chúng ta hài hòa với từ bi tâm và trí tuệ của chúng ta trong sự kết nối? Chúng ta quan tâm đến hành tinh theo hướng nào và việc thực hiện sự phụ thuộc lẫn nhau yêu cầu chúng ta linh động trong cuộc sống? Làm thế nào chúng ta có thể chuyển hóa, không phải vì cảm giác tội lỗi vì tình yêu? Chúng ta bắt đầu sự chuyển hóa của mình bằng chính hành động trong thắc mắc những câu hỏi nêu trên.
Thích Vân Phong biên dịch
(Nguồn: Jack Kornfield)