Truyện thơ: Vua Đại Thiện Kiến

VUA ĐẠI THIỆN KIẾN

Có hai phương cách thông thường

Thực thi tôn giáo cõi dương trần này

Một là hãy sống xa đây

Xa nơi trần tục như thầy tu thôi

Nhắm vào mục đích ở đời

Là mong chứng nghiệm những lời cao xa

Con đường Đạo Pháp thăng hoa

Hoàn toàn giải thoát lìa xa luân hồi.

Hai là theo gót những người

Thực thi tôn giáo ngay nơi cõi này

Chẳng còn chia cách tại đây

Cùng nhau chung sống tràn đầy tình thân

Nếu tìm được kẻ tuyệt luân

Đứng ra lãnh đạo vô ngần hiền lương

Một vua của khắp muôn phương

Của toàn thế giới ngát hương hợp quần

Không chia cách, chẳng ly phân

Đó là quan niệm người dân một thời.

*

Truyện ngày xưa có một người

Tên là Thiện Kiến ngoài đời biết danh

Ông nêu gương thật tốt lành

Đề cao nguyên tắc thi hành trị dân:

“Xấu xa tâm ý lìa dần

Tinh thần tự chủ, bản thân chân thành

Hận thù xoá bỏ cho nhanh

Trung kiên, nhẫn nhục, hiền lành, thiện lương

Rộng lòng bố thí thập phương

Thắm tình chân lý, ngát hương đạo mầu!”

Mọi người trên khắp hoàn cầu

Thấy gương Thiện Kiến bắt đầu lưu tâm

Trong lòng thầm phục bội phần

Và cùng tự nguyện quây quần sống chung

Dưới quyền lãnh đạo của ông

Coi ông như vị quốc vương tuyệt vời,

Tiếng ông vang dội khắp nơi

Khiến cho vua chúa đương thời rủ nhau

Tìm vua Thiện Kiến cho mau

Để mà học hỏi trước sau tâm thành.

Quốc vương Thiện Kiến tâm tình:

“Một là hãy tránh sát sinh ở đời

Hai là đừng lấy của người

Ba là tham dục ta thời tránh xa

Bốn đừng dối trá điêu ngoa

Năm đừng uống rượu kẻo mà say sưa!”

Năm điều hướng dẫn nhà vua

Trong khi trị nước chớ ư lơ là

Thêm điều thứ sáu đặt ra:

“Tự do dân chúng nhớ mà tuân theo

Nào là tín ngưỡng giáo điều

Nào là phong tục của nhiều địa phương

Hãy tôn trọng, chớ coi thường!”

Lời vàng khích động quốc vương khắp miền

Các vua bèn họp lại liền

Cùng xin quy tụ dưới quyền của ông

Sống an lạc, sống hòa đồng

Thắm tình trăm họ, đẹp lòng muôn dân

Ông cai trị khắp xa gần

Khắp trên thế giới dần dần nổi danh

Vua “Đại Thiện Kiến” anh minh,

Kinh đô ông ở trở thành trung tâm

Đẹp lộng lẫy, đẹp tuyệt trần

Tường thành châu báu sáng ngần bao quanh

Ngoài ra có bốn cổng thành

Xây bằng ngọc thạch long lanh khoe mầu

Bên ngoài san sát chen nhau

Bảy hàng cây quý báu châu đầy cành

Mỗi khi gió thổi qua nhanh

Cây rung lên những âm thanh tuyệt vời

Du dương thoảng vọng khắp nơi

Dân nghe cảm thấy cuộc đời lên hương.

*

Nhà vua có một cái giường

Làm bằng bảy món bạc vàng, quý kim

Nhà vua trị nước bình yên

Một thời gian đã êm đềm trôi qua

Khi vua đau, sắp băng hà

Nằm trên giường quý xa hoa bội phần

Tám mươi tư ngàn nữ nhân

Cạnh bên hoàng hậu quây quần quanh vua

Thương yêu hoàng hậu khẽ thưa:

“Xin vua hãy hướng tâm tư của ngài

Về kinh thành đẹp tuyệt vời

Về bao châu báu xây nơi cổng thành

Về cây quý giá bao quanh

Để mà cảm thấy tâm mình sướng vui.”

Vua Đại Thiện Kiến thốt lời

Khuyên: “Hoàng hậu chớ tham đời phù hoa

Mà nên khuyến khích thân ta

Hãy mau xả bỏ lìa xa mọi điều.”

Ngạc nhiên hoàng hậu dấu yêu

“Thưa vì sao vậy?” bà nêu hỏi liền

Nhà vua khẽ đáp thản nhiên:

“Vì giờ ta sắp quy tiên đã gần.”
Nghe xong hoàng hậu, nữ nhân

Và triều đình với đại thần cùng nhau

Thảy đều rơi lệ đớn đau

Nhà vua ngăn cản: “Khóc sầu ích chi

Mọi người hãy nín ngay đi

Hãy nghe ta nói những gì thiết thân,

Ngẫm xem ở chốn dương trần

Dù là vương quốc bội phần lớn lao

Thâu gồm khắp cả năm châu

Hay là nhỏ bé như bao hột mè

Cũng đều phải biến hoại đi

Sinh rồi phải diệt, có gì dài lâu

Dù là vua khắp hoàn cầu

Hay là tên trộm từ lâu nghèo hèn

Cũng đâu tồn tại lâu bền

Vô thường vạn vật! Chớ quên điều này!”

Rồi vua khuyên họ từ đây

Mở lòng bố thí với đầy từ tâm

Cố mà giữ giới chuyên cần.

Vua Đại Thiện Kiến lìa trần thảnh thơi

Tái sinh nơi chốn tuyệt vời

Cõi trời, thiên giới, muôn người cầu mong.

NHẬN DIỆN TIỀN THÂN

Vua Đại Thiện Kiến là tiền thân Đức Phật.

Hoàng  hậu là mẹ của La Hầu La.

Tâm Minh Ngô Tằng Giao

(thi hóa, phỏng dịch theo bản văn xuôi

CLEAR-SIGHTED THE GREAT KING OF THE WORLD

của Ven. Kurunegoda Piyatissa & Tod Anderson)