Thiền sư Linh Vân, vị Tăng đời Đường, người Trường Khê, tỉnh Phước Kiến, tức là Thiền sư Chí Cần ở núi Linh Vân, thuộc Phước Châu. Không thấy ghi năm sinh và mất, Ngài là người nối pháp ở Trường Khánh, Đại An. Lúc đầu, tu ở núi Đại Qui; thời gian lâu, bỗng một hôm thấy hoa đào nở mà bừng ngộ toàn triệt. Từ đó trong thiền lâm gọi Ngài là Linh Vân kiến đào minh tâm, hay Linh Vân kiến đào hoa ngộ đạo. Sau khi bừng ngộ, Ngài làm bài kệ sau đây dâng lên ngài Qui Sơn Linh Hựu và được Linh Hựu trắc nghiệm sở ngộ. Linh Hựu bèn ấn chứng sự chứng ngộ ấy, có lời khuyến tấn rằng: "Từ duyên ngộ đạt, hằng không thối thức, khéo tự hộ trì".
Bài kệ của ngài Linh Vân như sau:
Tam thập niên lai tầm kiếm khách
Kỉ hồi lạc diệp kỉ sưu chi Tự tùng nhứt kiến đào hoa hậu Trực chí như kim bất cánh nghi
Dịch:
Kiếm khách bao năm mãi đợi chờ Từng mùa lá đổ vẫn trăng mơ Một phen chợt thấy hoa đào nở Nghi sạch tiêu tan, sáng không ngờ.
Bài kệ ở câu đầu dùng hình tượng kiếm khách để chỉ bản tâm. Trong văn học phương Đông từ lâu đời, người kiếm khách là bực anh hùng lẫm liệt, sống như sức phóng đãng của trùng dương, có hoài bão cứu khổ phò nguy cho con người, đạp bằng mọi bất công, trực tiếp can thiệp vào việc nghĩa không hề nao núng run sợ, biết khinh thường danh lợi, biết quý trọng hiền nhân lễ nghĩa cao khiết. Kiếm khách tiêu biểu cho ý chí cao tuyệt, vượt lên trên mọi tù hãm tầm thường đầy u tối của nhỏ nhen tranh chấp. Người kiếm khách như cột thu lôi trên nóc đền sự sống. Thiền sư Linh Vân thấy hình tượng kiếm khách để ký thác bản tâm giác ngộ rất hấp dẫn và nổi bật, dễ gây cảm xúc hùng mạnh. Bản tâm giác ngộ cũng oai hùng cao cả, còn vĩ đại vạn lần bởi nó là sức mạnh nội tại thuần khiết do thiền định kiên cố mà phát sáng lên. Sức mạnh của nội tâm sâu lắng trong thiền định kiên cố này phá tan phút chốc mọi vướng chấp tù hãm bấy lâu quấn siết tâm thức. Ngộ đạo tức chợt đón ánh sáng kì diệu chưa từng có tràn dâng trên tâm thức, xóa sạch biên giới ngăn cách bỉ thử ngột ngạt hư ảo, như con chim sẻ bỗng chốc thành chim thần vĩ đại bay vọt lên khỏi hang tối u minh, thấy trời xanh vạn dặm bình yên. Người ngộ đạo bỗng thấy cả sông kia núi này là từng mảnh xương thịt của mình trong hòa điệu nhứt như không còn phân biệt. Mọi đồn ải ngã chấp phân biệt kiên cố bấy lâu phút chốc tan hoang sụp đổ hết, gọi là đi tới quê nhà, là phong quang kiến địa, phá tan thành vàng núi bạc mà nó giam nhốt mình từ vô lượng kiếp trong tử sinh luân hồi. Thiền sư Linh Vân đã đưa hết chí bình sinh của mình vào định tâm kiên cố suốt ba mươi năm với công phu tu tập. Nhưng còn tư niệm vi tế nào đó nên bao lần thấy hoa đào nở mỗi độ Xuân về mà vẫn không "nhìn thấy đạo", và sau thời kì chín mùi với thức tâm vô niệm tuyệt cùng, bỗng lần này Ngài chợt nhìn hoa đào với cái nhìn vô phân biệt trí, cái nhìn trực kiến chớp nhoáng lao thẳng tới với nhứt như, chủ thể đối tượng nổ tung, nên bừng ngộ. Ngài Linh Vân thấy hoa đào mà bừng ngộ là một trường hợp hơi hiếm có. Có người bị một kích động vào cơ thể đau điếng mà bừng ngộ. Phật Tổ xưa do nhìn thấy sao Mai trong xanh chiếu vào mắt mà bừng ngộ, hay các bậc Duyên Giác sống tu thiền định kiên cố trong rừng, thấy lá rụng hoa rơi mà bừng ngộ. Ngộ cũng có nhiều bực: sơ ngộ, triệt ngộ. Từ đời Tống, các tổ sư chế ra tham công án, để người học cài hết tâm mình vào đó, phát động nhiệt tình tuyệt diệu của truy tìm giải đáp gọi là khối nghi. Giải đáp không phải bằng trí chia cắt đối tượng mà là cắm khắn hết sức Vipassana, tức mài giũa cực bén QUÁN vào đối tượng.
Tóm lại, bài kệ của Linh Vân tươi mát, hấp dẫn là vì hình ảnh hoa đào đập vào nhãn tuyến, đi thẳng tới thực tại chớp nhoáng mà bừng ngộ. Cái ấy vẫn là kết quả của nhiều năm kiên cố an định bất động mới có kết quả như thế.
LINH VÂN THIỀN SƯ THẤY HOA ĐÀO NỞ MÀ NGỘ ĐẠO
Kiếm khách bao năm mãi đợi chờ Từng mùa lá đổ vẫn trăng mơ Một phen chợt thấy hoa đào nở Nghi sạch tiêu tan , sáng không ngờ . LINH VÂN THIỀN SƯ
THẤY HOA MÀ NHƯ THẤY MỘNG Kính họa bài kệ: THẤY HOA ĐÀO NỞ MÀ NGỘ ĐẠO của Thiền sư LINH VÂN
Kiếm đã gác rồi dưới trăng mơ Ngồi nhìn mây nước chẳng mong chờ Phút giây bổng thấy hoa là mộng Phiền não tiêu tan thật chẳng ngờ .
Khách phong trần mãi mê phiêu bạt
Chốn phồn hoa ngũ dục đắm say
Mặt trời đã lặn sau lưng đồi
Đường về quê dịu vợi mù khơi.
Khách như cùng tử quên ngọc quý
Nay đây mai đó giữa chợ đời
Bụi trần ai xuân đông ô nhiễm
Bóng phù vân thu hạ thương vay.
Đi lễ chùa năm mới
Là phong tục nước nhà,
Tự nhiên và tốt đẹp
Suốt hàng nghìn năm qua.
Thứ nhất để lễ bái,
Thân, tâm, khẩu nghiêm trang.
Thứ hai làm công đức,
Còn gọi là cúng dàng.
Năm mới xa gần chúc lẫn nhau
Gia đình bình an và hạnh phúc
Tài lộc sức khỏe thật dồi dào
Thầy Cô thêm vào: vun cội đức
Bánh chưng bánh tét mứt cùng xôi
Với nụ cười tươi đem biếu tặng
Trong lá chuối xanh công bao người
Cho nếp ngọt bùi hương vị thấm
Ngày xuân tích tắc đã về gân
Nguyên khí giao thừa tiếp ý thân
Nhụy thắm mưa phùn tài mãi tụ
Hương nồng nắng sớm lộc tăng dần
Tao nhân tĩnh lặng theo kinh kệ
Mặc khách nhàn tâm dõi Mõ ngân
Tống cựu Tiễn luôn bao trược nhiễu
Thanh long tiếp đón nhuận Thiền Ân
Xuân đã đến mùa Xuân Di Lặc
Đông sắp tàn giờ khắc chuyển giao
Xuân về tươi thắm cành đào
Trăm hoa đua nở muôn màu thắm tươi
Phật Di Lặc tươi cười trên bệ
Em thắp nhang đảnh lễ cầu ngài
Thương về một thuở mãi hoài ngân
Cảnh vật yên bình trước ngõ xuân
Lộc trỗi vườn xanh hoà nẻo mới
Duyên bồi phúc rạng rõ tình chân
Qua người khổ, Giữ niềm tin thế
Gỡ mảnh nghèo, Nương đạo đức trần
Những chuyện buồn đau càng xả hết
Lòng trong, dạ sáng toả vô ngần.
Rồi chắc chắn đêm giao thừa sẽ đến cũng như mọi buồn vui năm cũ sẽ khép lại để đón mừng mùa xuân mới.
Chắc chắn như rằng, theo thường lệ trước thềm năm mới, mọi người ai ai cũng muốn gởi gắm vào đó những hy vọng mới, cùng cầu mong cho năm mới được may mắn hơn, tốt đẹp hơn năm cũ đã qua , và có lẽ trong một số người ai đó với một bước xa hơn trong thâm tâm, một ý nghĩ sẽ xuất hiện một niềm mơ ước miên viễn sẽ có được nhiều hơn nữa những mùa xuân trọn vẹn.
“Vẫn thấy em cười ở đâu đó- Mái nhà năm xưa vẫn còn đây”
Giữ cho riêng mình những khoảng lặng, góc sân vườn nhỏ là đủ cho ta tận hưởng sự an yên, thênh thang trời xanh mây trắng, ánh bình minh loang loáng trên những cành liễu.
Rực rỡ sắc màu của những chậu hoa vạn thọ đang khoe sắc, cảm thấy hạnh phúc và biết ơn mọi thứ xung quanh. Sáng hôm nay dạo quanh sân chùa với tiết trời se lạnh, sợi dây cảm xúc ngân rung từng nốt trầm tĩnh lặng, chợt thấy lòng mình thổn thức, tôi cứ thong thả tận hưởng không khí êm dịu, trong lành của buổi sớm mai. Thật là thích cảm giác bình yên này, ung dung như thế vào mỗi buổi sáng, chầm chậm bước đi, một góc trời êm ả, cuối tháng và năm cũ cũng dần dần khép lại, lơ đãng nhìn mây bay trước gió.
Hãy cảm nhận hạnh phúc an lạc
trên từng bước chân ta bước!
Và theo tửng nhịp hơi thở của mình
Chìa khoá an lạc tuỳ thuộc
người thông hiểu kiếp nhân sinh,
Sự an lạc như mặt hồ yên lặng, không gợn sóng!
Nào hãy đón chào Xuân bằng cách:
rèn luyện tâm ta rộng lớn là điều quan trọng.
Tự do nhân đạo sống hiền hòa
Nước Úc mọi nhà vang tiếng ca
Hạnh phúc an sinh nhất thế giới
Khổ đau khí hậu cũng thật là
Mọi nơi xuân đến trời se lạnh
Châu Úc hè về mắt đổ hoa
Vui tết đón xuân trong nóng nực
Quay về quán chiếu chớ trông ra…
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường, nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.
May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland, Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below, may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma, the Land of Ultimate Bliss.
Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery Senior Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600 Website: http://www.quangduc.com ; http://www.tuvienquangduc.com.au (old) Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ: quangduc@quangduc.com , tvquangduc@bigpond.com
Chúng tôi sử dụng cookie để cung cấp cho bạn trải nghiệm tốt nhất trên trang web của chúng tôi. Nếu tiếp tục, chúng tôi cho rằng bạn đã chấp thuận cookie cho mục đích này.