Kho báu nhà Thiền

Chương 16: Con đường hướng thượng

Ðịnh Huệ

Nguồn: Thiền sư Văn Thủ, Dịch giả: Ðịnh Huệ

Tăng hỏi Hòa thượng Triệu Châu:
- Con chó có Phật tánh hay không ?
Triệu Châu đáp:
- Không.
*
Có vị Tăng hỏi một bà già:
- Ðường về Ðài Sơn đi ngã nào?
Bà già đáp:
- Ði thẳng.
Vị tăng vừa đi năm ba bước, bà già nói:
- Rõ khéo! Cái ông Tăng này lại đi như thế.
Về sau có người đem câu chuyện này hỏi ngài Triệu Châu, Triệu Châu nói:
- Hãy đợi ta đi khám phá bà già này đã!
Hôm sau, Ngài đi và cũng hỏi như vậy, bà già cũng đáp y như vậy.
*
Triệu Châu đến chỗ của một am chủ hỏi:
- Có chăng? Có chăng?
Am chủ đưa nắm tay lên.
Sư nói:
- Nước cạn không phải chỗ cập thuyền.
Sư bèn bỏ đi. Lại ghé vào một am chủ khác hỏi:
- Có chăng? Có chăng?
Am chủ cũng đưa nắm tay lên.
Sư hỏi:
- Buông được, bắt được, giết được, cứu được.
Am chủ bèn cúi lạy.
*
Tăng hỏi Hòa thượng Thanh Bình:
- Thế nào là Ðại thừa?
Sư đáp:
- Giây giếng.
- Thế nào là Tiểu thừa?
- Vợt tre.
- Thế nào là vô lậu?
- Gáo gỗ.
Hòa thượng Nam Tuyền, nhân hai nhà đông và tây tranh nhau một con mèo, Ngài
bèn đưa con mèo lên, nói:
- Ðại chúng nói được thì cứu được con mèo, nói không được thì giết.
Chúng không đáp được. Nam Tuyền bèn chém chết con mèo.
Chiều tối, Triệu Châu về. Nam Tuyền đem việc này thuật lại cho Triệu Châu
nghe. Triệu Châu liền cởi giày để lên đầu đi ra.
Nam Tuyền nói:
- Nếu có ông ở nhà thì cứu được con mèo.
*
Tăng hỏi Hòa thượng Ðộng Sơn :
- Phật là gì?
Sư đáp:
- Ba cân mè.
*
Tăng hỏi Ðại sư Vân Môn:
- Phật là gì?
Sư đáp:
Que chùi phân.
*
Tăng hỏi Hòa thượng Dương Kỳ:
- Phật là gì?
Sư đáp:
- Lừa ba chân đi khập khễnh.
*
Tăng hỏi Triệu Châu:
- Phật là gì?
Sư đáp:
- Trong điện đó!
*
Bàng cư sĩ hỏi Mã Tổ:
- Ai là người chẳng cùng muôn pháp làm bạn lứa?
Tổ đáp:
- Ðợi khi nào ông một ngụm uống cạn nước Tây Giang ta sẽ trả lời cho ông.
Bàng cư dĩ hoát nhiên đại ngộ, làm bài tụng:
Mười phương đồng tụ hội
Người người học vô vi
Ðây là trường tuyển Phật
Tâm không, thi đậu về.
Tăng hỏi Hòa thượng Nham Ðầu:
- Lúc buồm xưa chưa treo thì thế nào?
Sư đáp:
- Cá nhỏ nuốt cá lớn.
Tăng lại hỏi như trước.
Sư đáp:
- Sau vườn, lừa ăn cỏ.
*
Hòa thượng Ðại Quy An nói:
- Hữu cú, vô cú như dây bìm bám vào cây.
Sơ Sơn hỏi:
- Bỗng gặp lúc cây nhã bìm khô thì thế nào?
Sư cười ha hả, đi về phương trượng.
*
Hòa thượng Bảo Thọ khai đường nói pháp, Tam Thánh xô ra một ông Tăng. Sư
liền đánh.
Tam Thánh nói:
- Vì người mà làm như thế, chẳng những làm mù mắt ông Tăng này mà còn làm mù mắt cả thành Trấn Châu.
Pháp Nhãn nói:
- Chỗ nào là chỗ làm mù mắt người?
Sư ném cây gậy xuống, liền đi về phương trượng.
*
Hòa thượng Tam Thánh thượng đường nói:
- Ta gặp người thì ra, ra thì chẳng vì người.
Ngài Hưng Hóa nói:
- Ta gặp người thì chẳng ra, ra thì bèn vì người.