Ý Nghĩa Khoa Học của Tư Thế Hoa Sen

Thiền là những hình thức tập trung tưtưởng để điều hòa cảm xúc, hòa hợp thân và tâm, nâng cao tâm thức đểthể nhập vào chân tánh thanh tịnh. Điều cơ bản nhất của quá trình hànhthiền là luôn tỉnh giác, quan sát, để biết được điều gì đang xảy ra nơithân và tâm. Tuy nhiên, do nghiệp lực thôi thúc hoặc do áp lực của cuộcsống hiện đại, việc gìn giữ chánh niệm trong cả bốn oai nghi: đi, đứng,nằm, ngồi, thường không dễ dàng. Do đó, bên cạnh việc duy trì một chếđộ ăn uống, sinh hoạt và giao tiếp thích hợp, thì việc dành ra nhữngthời khắc nhất định trong ngày để thực hành tọa thiền với tư thế kiếtgià (hoa sen) cũng là một trợ duyên có nhiều ý nghĩa.

Về mặt khoa học, những thí nghiệm vềyoga cho thấy chỉ cần ngồi vào tư thế kiết già, dù ta không cố gắng tậptrung tư tưởng vẫn có một sự thay đổi sóng não từ nhịp beta khoảng 20chu kỳ/giây xuống nhịp alpha khoảng 8 chu kỳ/giây. Nhịp alpha là sóngnão của một người đang trầm tĩnh và minh mẫn, tâm lý ổn định. Điều nàycó ý nghĩa là tự thân tư thế kiết già đã có công năng làm êm dịu thầnkinh, một yếu tố quan trọng dể dẫn dắt người tập dễ đi đến tình trạngthư giãn, nhập tĩnh.

Kết quả trên cũng phù hợp với những lýluận và thực tế lâm sàng của y học châm cứu cổ truyền về huyệt tam âmgiao, khi biết rằng ở tư thế kiết già xương mác của một chân đã tạo mộtsức ép khá mạnh lên đúng vị trí của huyệt tam âm giao của chân còn lại.Điều này có ý nghĩa là trong suốt thời gian ngồi kiết già, huyệt tam âmgiao liên tục được kích hoạt. Ở những người thường ngồi tư thế này, sứcép tạo ra một dấu ấn trên mặt da tại vùng huyệt trông giống như một vếtthương cũ đã lành. Huyệt tam âm giao ở chỗ lõm bờ sau xương chày. Đốivới người có tầm vóc trung bình, huyệt ở trên mắt cá chân khoảng 6 đến6,5cm. Được gọi là tam âm giao vì huyệt là giao điểm giao hội của bađường kinh âm: túc thái âm tỳ, túc thiếu âm thận và túc quyết âm can.Theo quan niệm chỉnh thể của y học phương đông, một tạng hoặc một phủkhi phát sinh bệnh biến sẽ có biểu hiện trên đường tuần hành của đườngkinh đi qua nó. Ngược lại ta cũng có thể thông qua những huyệt vị trênđường kinh để điều chỉnh những rối loạn bệnh lý của các tạng phủ bêntrong. Ở đây là can thận chủ hạ tiêu, tỳ chủ trung tiêu. Do đó, khi tácđộng vào huyệt tam âm giao ta có thể điều chỉnh toàn bộ quá trìnhchuyển hóa, hấp thu và bài tiết ở khu vực này. Đặc biệt là tác dụng“dưỡng âm kiện tỳ” và “sơ tiết can khí” của huyệt. tác dụng này giúptái lập cân bằng nội tiết, nội tạng và điều hòa thần kinh giao cảm.Chính điều này giúp an định cả thân và tâm trong quá trình hành thiền.

Việc kính hoạt vào huyệt tam âm giaocủa tư thế kiết già còn làm sáng tỏ thêm một nghi vấn khác. Đó là ở tưthế này chân hữu chồng lên chân tả hay ngược lại, chân tả phải chồnglên chân hữu? Trên thực tế, hệ thống kinh lạc ở hai bên thân thể, bênphải và bên trái có tính tương đồng và đối xứng nhau. Do đó, thì ngồicách nào thì một trong hai huyệt, hoặc tam âm giao phải hoặc tam âmgiao trái sẽ được tác động. Hơn nữa, tam âm giao là một trong số ít cáchuyệt vị có tính tự điều chỉnh rất cao. Dù kích thích vào huyệt theocách nào, lâu hay mau, bên phải hay bên trái, thì hiệu ứng mang lại vẫnlà cải thiện, là điều chỉnh để tiến tới hòa hợp và cân bằng. Do đó, tùytheo sở thích hoặc thói quen của mỗi người, cả hai cách ngồi trên đềumang lại kết quả tốt cho việc hành thiền.

Source: phoquang.org