Tiểu luận về Kinh Thủ Lăng Nghiêm Vương

Trong đời sống, mỗi người chúng ta đều bị bao vây bởi những sự vật, tức là những hiện tượng ở chung quanh ta. Những sự vật ấy muôn hình vạn trạng, tỉ dụ như cây cỏ, núi sông, thân hình chúng sinh, bàn ghế, miếng thịt, ly rượu v.v.... tất cả tạo nên vũ trụ này. Con người thường đi lạc vào trong đó, tương tự như một thứ mê-đồ-ảo-phố và không biết đường nào ra khỏi.

Ðạo Phật trên ý nghĩa thiết yếu, là một biện chứng giải thoát, một con đường giải thoát. Giải thoát hết phiền não, hết bát khổ, ra ngoài tam giới tức là cõi dục, cõi sắc và vô sắc. Chân lý mà Ðức Phật diễn giải rất là hiển nhiên dễ dàng, nhưng cũng rất là huyền nhiệm mênh mang. Chân lý ấy có thể thu gọn trong một chữ Tâm hay chữ Như cũng được, nhưng nếu giải ra nói suốt một kiếp cũng chưa hết.

Phật! Phật! Phật! Tâm! Tâm! Tâm Thức! Thức! Thức! Tỉnh! Tỉnh! Tỉnh. Ðó là hai câu thơ của ngài Thượng Sỹ Tuệ Trung, một vị công hầu đời Trần, đã từng cầm quân chống giặc Nguyên, sau bỏ đi tu Phật để suy ngẫm về cái hiện tượng của Tâm và cái lẽ của Thiền.

Mặt trời đã lặn từ lâu nhưng trăng chưa mọc Bầu trời thăm thẳm chỉ có những vì sao lấp lánh Như muốn thì thầm nhắn nhủ một điều bí ần dị kỳ....

Hắn qua sông gần hết nhịp phù kiều Mới nhận thấy lòng mình không xiết kể, Lòng vô lượng nhưng nhình hài duy chỉ một Từ sơ sinh trơ trụi có vậy thôi...

Thần thánh xa rồi .. .rớt lại đây Trang kinh xanh ngắt dưới trăng gầy, Chong đèn mờ tỏ lần tờ cũ Tinh đẩu quay cuồng lộng gió bay...