Văn Xương Đế Quân là một nhân vật hư hư thật ... Đế Quân sinh vào đời nhà Tấn,1 họ Trương tên Á, tổ tiên vốn người đất Việt, sau dời về đất Thục, sinh sống.
Khi mất, ông hiển linh được nhiều người thờ cúng. Ngọc Hoàng cho ông coi việc ở phủ Văn Xương giữ sổ tước lộc của nhân gian, có hiệu là Tử Đồng đế quân.
Dân gian còn cho rằng Văn Xương đế quân là vị thần trông coi về việc văn.
Trương Á Tử tức là Trương Dục ở đất Thục , năm Ninh Khang thứ hai đời Đông Tấn tự xung là Thục Vương, khởi nghĩa đánh nhau với Tần Phù một thời gian dài rồi chết . Người đời sau nhớ đến Trương Dục, xây dựng từ thờ ở núi Thất Khúc , tôn làm Lôi Trạch Long Vương . Sau Trương Dục Từ ( Nơi thờ Trương Dục ) với Đồng Sơn thờ Tử Đồng Thần Á Tử hợp làm một . Trương Dục gọi sang thành Trương Á Tử . Đường Huyền Tông lúc gặp loạn An Lộc Sơn chạy vào đất Thục ( Giữa đường quân lính ép ông phải giết Dương Quý Phi tại gò Mã Ngôi tạo thành mối tình thiên thu uất hận ) khi đi qua núi Thất Khúc , trong mộng gặp Anh Liệt Trương Á Tử ,bèn truy phong làm Tả Thừa Tướng , tế lễ rất trọng . Đường Hy Tông trong lúc gặp loạn cũng vào Thục , đi qua Thất Khúc Sơn cũng thân hành Lễ Tử Đồng Thần , phong Trương Á Tử làm Tế Thuận Vương, lại cởi ngọc bội và kiếm báu của mình hiến kính cho Thần . Vào đời nhà Tống cũng có nhiều sắc phong , như Tống Chân Trông phong Trương Á Tử là Anh Hiển Vũ Liệt Vương , Tống Quang Tông phong là Trung Văn Nhân Vũ Hiếu Đức Thánh Liệt Vương , Tống Lý Tông phong là Thần Văn Thánh Vũ Hiếu Đức Trung Nhân Vương . Nguyên Nhân Tông năm Diên Hữu thứ hai ( 1316 ) phong Trương Á Tử là Phụ Nguyên Khai Hóa Văn Xương Tư Lộc Hoành Nhân Đế Quân vì thế Tử Đồng Thần Trương Á Tử cũng gọi là Văn Xương Đế Quân .
Trung Thành Với Người Trên Hiếu Với Cha Mẹ:
Văn Xương Đế Quân do khởi nghĩa mà chết, là trung chủ cứu dân công tích lơn , “Tử Đồng Đế Quân Hóa Thư” nói Trương Á Tử , lúc còn nhỏ mẹ bị ung mủ nặng , liền dùng miệng hút mủ cho mẹ , lại trong lúc đêm tối cắt thịt đùi nấu cho mẹ ăn , mẹ liền khỏi bệnh .Sau trị bệnh dịch lan tràn cho dân , mộng được Thần cho “Đại Động Tiên Kinh” cùng bùa phép , nói có thể trị tà đuổi bệnh , liền làm theo thấy ứng nghiệm . Vì thế Văn Xương Đế Quân là tấm gương Từ Tường Hiếu Thân (Từ bi tốt lành hiếu với cha mẹ ) . Vào thời Tống Nguyên tạo thành trong sách “Văn Xương Đế Quân Âm Chất Văn” ghi chép các chuyện người xưa học tập thành tài cứu giúp mọi người , làm việc thiện mà được phúc , chứng minh chân lý “ Có Thiện Thiện Báo, Có Ác Báo Ác”, quả báo gần tất là nơi mình , quả báo xa tất vào con cháu , đây chính là nhân quả báo ứng, khuyến khích con người ta hành thiện tích đức .
Tuy nhiên trong Ẩn Sĩ toàn thư , đại Sư Ấn Quang khuyên nên đọc các mẫu chuyện Ngài khuyên về nhân quả mà phẩm chất thì dường như không nằm trong Giáo pháp của đức Phật nhưng rất hữu ích cho đời sống.
Trích đoạn:
Đế Quân nói rằng: “Ta trải qua 17 đời sinh ra làm kẻ sĩ có quyền thế, chưa từng bạo ngược với dân, tàn khốc với thuộc cấp; thường cứu người khi nguy nan, giúp người khi khẩn thiết, thương xót người cô độc, khoan thứ kẻ lỗi lầm, rộng làm những việc phúc thiện, tích âm đức, thấu tận trời xanh. Nếu ai có thể giữ tâm hiền thiện như ta, ắt được trời ban phước lành..."