Cư Sĩ Thiện Bửu
Email: mikto2003@yahoo.com
Cư Sĩ Thiện Bửu, thế danh: Tô Hoàn Mai, sanh ngày 24/02/1940 (Canh Thìn) tại làng Bình Trước, Quận Châu Thành, Tỉnh Biên Hòa, trong gia đình có 6 anh chị xem, Thân phụ là cụ ông Tô Văn Trận (chết trong cuộc chiến chống Pháp), Thân mẫu là cụ bà Huỳnh Thị Giác, pháp danh: Ngọc Giác (mãn phần năm 1977).
Lúc 10 tuổi thì mất Cha. Sống mồ côi với Mẹ góa cùng chị, một em gái và ba em trai, hết sức nghèo khổ, cơm không đủ ăn, áo không đủ mặc.
Trong thời gian từ 8 tuổi đến 13 tuổi Thiện Bửu sống lang thang, nay đây mai đó. Mẹ nuôi không nổi phải gởi cho người cậu sống ở miền Trung vài năm. Sau đó lại phải gởi cho chú thứ Bảy tại Phú Nhuận, Gia định, Sài Gòn hơn 1 năm, có khi phải gởi cho chú thứ Sáu hay Cô thứ Năm tại Biên Hòa vài ba tháng. Cuộc đời hết sức lẻ loi. Đến khi mẹ làm ăn vững chãi đôi chút mới gom về sống chung trong một xóm ga (xe lửa) nghèo nàn tại Biên Hòa. Nhân dịp Đức Ngài Minh Đăng Quang, Tổ Sư của phái Khất Sĩ Việt Nam đầu tiên, đi hóa đạo tại đây, mẹ mới dẫn tôi đến xin quy y, và được Tổ sư ban cho pháp danh là Thiện Bửu, lúc đó mới vừa 13 tuổi.
Vì sống không có chỗ nhất định nên việc học hành lỡ cỡ, phải nhảy lớp nhiều lần mới theo kịp các bạn đồng lứa. Sau khi đậu xong tú tài I, thì được tuyển vào trường Trung Học Pétrus-Ký Sài gòn. Một năm sau thì đậu tú tài II nhưng lại không có tiền để vào Đại học. Phải nghỉ hai năm đi dạy để tự giúp mình và giúp gia đình. Người em gái thứ Tư phải hy sinh thi vào sư phạm đi dạy học lấy tiền giúp mẹ. Nên nhờ đó mới có chút ít tiền ghi danh học luật vào năm 1963. Đến năm 1966 thì tốt nghiệp cử nhân luật tại Đại học Luật khoa Sài gòn. Sau khi tốt nghiệp luật khoa xong thì xin tập sự luật sư. Đến năm 1968 thì bị động viên. Ra trường sĩ quan trừ bị Thủ đức, vì có văn hóa cao, nên được đưa về Đại học Chiến Tranh Chánh Trị Đà lạt. Ở đó Thiện Bửu được bổ nhiệm làm Giảng viên môn Quân pháp kiêm Trưởng khoa Luật học và Kinh tế của Đại học này.
Chẳng bao lâu thì kết hôn với bà Nguyễn Thị Gia Hiển, pháp danh: Phương Nhật, lúc đó đã ngoài 30 tuổi. Vợ lại là con của một gia đình danh giá, cha vợ là Tổng lãnh sự Việt Nam tại Miến Điện, sau làm Sứ thần Việt Nam tại Nam Hàn, chú vợ lúc đó làm Tổng trưởng Bộ Tài chánh, mới nói với Tổng Trưởng Bộ Lao động biệt phái về Bộ này. Ở đây làm chuyên viên luật pháp cho Sở Pháp định chế lao động, vừa làm Chủ tịch Ủy ban soạn thảo bộ luật Cộng đồng Thương Nghị, vừa làm cố vấn luật pháp kiêm đặc phái viên thanh tra cho Tổng Trưởng. Nhờ vào các công việc liên quan đến luật pháp nên Luật Sư Đoàn Sài gòn mới cho Thiện Bửu thi ra luật sư thiệt thọ.
Làm cho Bộ này trên hai năm thì được bổ nhiệm làm Giám đốc Nha Huấn nghệ Bộ Lao động cho đến khi mất nước. Tất cả viên chức thuộc chánh quyền cũ từ Chánh sự vụ trở lên, phải trình diện cải tạo. Thiện Bửu bị đưa ra Bắc Thái, Thái nguyên giữa vùng rừng núi chập chùng, sống cuộc đời chẳng khác nào như một tội phạm đại hình. Nhưng may nhờ người chú thứ Tám kháng chiến trong phong trào Việt Minh khi xưa sống sót, tập kết ra ngoài Bắc và giữ chức vụ quan trọng trong Viện Giám Sát Hà nội, cứu ra nên chỉ cải tạo 3 năm thì được tha về sớm thay vì phải cải tạo 10 năm như những người giữ chức vụ tương đương.
Khi được thả tự do Thiện Bửu liền cùng vợ và đứa con trai vượt biển sang Mã Lai. Ở đó hơn 5 tháng thì được bảo trợ sang Hoa kỳ vào tháng 5/1979. Để lập cuộc đời Thiện Bửu phải cấp tốc học nghề điện tử tại Silicon Valey, rồi làm Research về hardwares cho hãng Racal Vadic và Racal Milgo của UK được 13 năm, hãng này dời qua Florida, Thiện Bửu nhảy sang hãng Lucent của Hoa kỳ, làm thêm 13 năm nữa, tổng cộng 26 năm, đến năm 2004 thì về hưu.
Từ ngày về hưu đến nay, Thiện Bửu không rời kinh Phật, mỗi ngày học Phật từ 4 đến 6 tiếng không hề lơi lỏng. Tự học, tự nghiên cứu nhưng nhờ có chút kiến thức và cũng có duyên với cửa Phật nên đi đúng đường. Thiện Bửu thỉnh được Bộ Phật học Phổ Thông của Thầy Thích Thiện Hoa, làm tóm tắt toàn bộ, học trọn 1 năm, nắm vững các điểm căn bản của Phật đạo. Thiện Bửu lập bàn thờ đặt bộ Phật Học Phổ Thông cùng với bộ tóm tắt của Thiện Bửu với hoa quả cây trái cúng dường Hòa Thượng Thích Thiện Hoa để tạ ơn hóa đạo cho Thiện Bửu.
Trong bộ Phật Học Phổ Thông, có Kinh Bát Nhã Ba La Mật Đa, Thiện Bửu đọc tới đâu thông suốt tới đó. Bỗng nhiên, Thiện Bửu nhớ câu nói của Hòa Thượng Thiện Hoa là trong Phật đạo có nhiều tông phái, có các hệ khác nhau, nếu căn cơ của mình hợp với pháp môn nào thì nên tu tập pháp môn đó thì dễ tiến hơn. Thiện Bửu thiên về Thiền và Hệ Bát nhã. Rồi từ dạo đó đến nay đọc không biết bao sách thiền và 41 bộ kinh trong Hệ Bát nhã. May mắn là Thiện Bửu sưu tập gần như hầu hết sự nghiệp văn chương Phật học của Thiền sư D.T. Suzuki. Những quyển khảo luận của Ngài là những quyển sách gối đầu của Thiện Bửu. Ngày nay, khi viết thiên Tổng Luận Đại Bát Nhã Ba La Mật, những tư tưởng trong ấy nhiều khi không biết là của Thiền sư hay của chính Thiện Bửu. Hình như những thứ đó trở thành máu mủ trong tự thể của chính mình, nó nhập tâm tự lúc nào mà mình không tự biết?
Thiện Bửu khởi sự viết thiên khảo luận Đại Bát Nhã Ba La Mật lúc 70 tuổi và hoàn tất lúc 80 tuổi. Hơn 10 năm nặng nhọc vừa học vừa viết kinh này để xiển dương tư tưởng Bát Nhã theo tinh thần truyền bá và lưu thông, nhưng không biết những nhận định của mình có phù hợp với tinh thần của kinh hay không, nhất là bộ Đại Bát Nhã Ba La Mật dài tới 600 quyển (bản dịch của Đại Lão Hòa Thượng Thích Trí Nghiêm), cần phải tóm tắt ý nghĩa và lược giải. Nhưng cứ xin đặt viên đá đầu tiên để những ai thiết tha phụng sự chúng sanh, phụng sự đạo pháp tiếp nối con đường của Đức Thế Tôn đã vạch ra từ 26 thế kỷ về trước.
Cư Sĩ Thiện Bửu và người bạn đời, Cư Sĩ Phương Nhật
Tấm hình hoa cúc lẻ loi mọc trên thềm gạch. Đây cũng là một sự tích vui vui. Bà xã Phương Nhật thấy viết thiên Tổng luận kéo dài 10 năm mà không xong, nên sốt ruột hỏi chừng nào mới có thể ra mắt độc giả? Thiện Bửu trả lời: Khi nào hoa mọc trên đá thì xong. Bà xã chỉ mỉm cười. Không ngờ hôm nay (13/4/2020) ra sau vườn để chụp ảnh gởi cho Thầy, thì thấy trên thềm gạch lại có cúc dại vừa nở nên bảo con chụp ngay. Gần 10 năm về trước Thiện Bửu nhớ việc Hòa Thượng Thích Trí Nghiêm có kể câu chuyện cây mít nở sáu trái khi mấy cô học sinh đến viếng chùa Long Sơn. Hòa thượng ví 6 trái mít là biểu trưng cho Lục độ Ba la mật khi Ngài hoàn tất bản dịch Đại Bát Nhã 5 triệu chữ. Mùa Xuân 2020 này, bản thân Thiện Bửu cảm thấy vui khi nhìn thấy những cánh hoa màu vàng nở rộ trên thềm gạch bên hiên nhà và đã nói với Bà xã Phương Nhật rằng: “Hoa đã nở trên đá rồi đó, nay mai Thầy Nguyên Tạng sẽ đăng tác phẩm của anh, xin đừng lo lắng nữa là tác phẩm không được công bố…”Xin minh chứng cho không vì cái ngã hay phô trương mà viết tiểu sử này, nhưng vì thủ tục đòi hỏi của Thượng Tọa Thích Nguyên Tạng, Chủ Biên Trang Nhà quangduc.com để xác tín khả năng của tác giả nên mới đôi nét vắn tắt về cuộc đời của mình như trên, mà chúng tôi không thể thoái thác được. Mong thông cảm, chẳng có gì hay ho trong đây cần phải khoe dạng, cái mà Bát nhã Ba la mật luôn luôn khuyến cáo là nên tránh, nên xa lìa. Nhân đây Thiện Bửu xin ghi rõ email address, địa chỉ nhà cũng như số phone, nếu quý độc giả nào thắc mắc về tác phẩm xin liên lạc:
- Thư từ xin gởi về: Thiện Bửu - 3286 Prado Ln. San Jose, CA-95148
- Email address: mikto2003@yahoo.com
- Home phone:(408)724-5704, và Cell: (408) 887-1451
Kính mời xem tiếp tác phẩm của
Lão Cư Sĩ Thiện Bửu