6. Ngưỡng vọng Giáo sư Trần Phương Lan

Bên hiên nhà lắng nghe ngọn gió thổi

Mảnh trăng gầy mang một nỗi hoài mong.

Với gió, với trăng, với lòng đầy ưu tư khắc khoải, trái tim như thổn thức mang trong mình một nỗi nhớ về vùng đất kinh thành, nơi chan chứa đậm đà bản sắc dân tộc Việt Nam, nơi uy nghi với hệ thống đền đài lăng tẩm, nơi nhẹ nhàng phảng phất buồn với núi Ngự, sông Hương cùng những điệu hò rất Huế chứa chan sắc màu của hoài cổ, yêu thương.

Vùng đất êm đềm, thâm trầm sâu lắng ấy, nơi sinh ra biết bao con người tài hoa, cống hiến cả cuộc đời trí tuệ cho quê hương đất nước, giáo sư Trần Phương Lan, người con gái của đất kinh thành mộng mơ, nơi đã làm lưu luyến bao thi nhân mặc khách. Bởi…

Gió chiều vương áo nàng thôn nữ

Quai lọng nghiêng vành chiếc nón thơ.

Cái dịu dàng, yêu kiều mềm mại của những cô gái với chiếc nón bài thơ đượm nhuần trong Cô, một dáng người mảnh mai cao ráo, nụ cười điềm tĩnh luôn hiện trên môi, ẩn chứa phong thái của sự sâu lắng và hiền hòa như người ta vẫn thường nói về Huế - “chẳng nơi nào có được, nét dịu dàng pha lẫn trầm tư”. Vâng! Chính cái dịu dàng và trầm tư ấy đã khiến bao thế hệ học trò chúng tôi không thể nào quên được Cô, người lái đò vẫn bao năm tận tụy trong sự hy sinh thầm lặng để đưa người sang sông.

Nguyên Tâm, người nữ đệ tử của Hòa thượng Thích Minh Châu, người đã phụng sự cho Đạo Pháp bằng cả một chữ “Tâm” trong sáng, tròn đầy, người đã góp phần vào việc xây dựng một ngôi nhà Phật giáo Việt Nam phát triển vững mạnh bằng chính trí tuệ học thức của mình, làm chiếc cầu nối, truyền tải giáo lý Phật Đà đến với tất cả mọi người bằng con đường dịch thuật. Hiện đã có rất nhiều các tác phẩm Phật học được Cô chuyển ngữ từ tiếng Anh sang tiếng Việt, giúp mọi người có thể vượt qua được hàng rào cản về sự bất đồng ngôn ngữ, tạo điều kiện dễ dàng trong việc học Phật, trong thế giới “Phật pháp cao sâu quá nhiệm mầu”, lấy pháp Phật chuyển hóa nội tâm, chuyển hóa mọi nỗi khổ niềm đau trong cuộc sống. Một cuộc đời phụng hiến cho Đạo pháp và Dân tộc, Phật tử Nguyên Tâm (Giáo sư Trần Phương Lan), một tấm gương sáng cho đàn hậu bối học tập và noi theo. Bên cạnh con đường dịch thuật, Cô còn là Phó Trưởng khoa kiêm Giảng viên phụ trách môn Anh văn Phật pháp của Học viện Phật giáo Việt Nam tại Tp.HCM, đồng thời là cộng tác viên cho nhiều tờ báo như: Nguyệt san Giác ngộ, Tạp chí Văn hóa Phật giáo, v.v... Một Phật tử thiện tri thức với con đường dịch thuật và giáo dục đã cống hiến rất nhiều vào sự phát triển của Phật giáo Việt Nam và ươm mầm những bông hoa tương lai làm rạng rỡ cho Phật giáo nước nhà.

Đối với Cô, thời gian thật vô cùng quý báu, để xây dựng một nền giáo dục tốt một phần cũng phải nhờ vào sự cố gắng của người cầm phấn trong mỗi giây mỗi phút. Mở đầu mỗi buổi giảng vẫn là nụ cười thân mến với giọng nói nhẹ nhàng “Hello Brothers and sisters! How are you today? and How do you learn English well?” nghĩa là: Chào quý thầy, quý cô!, Quý thầy cô có khỏe không? Có chuẩn bị bài tốt không, và câu trả lời của chư huynh đệ vẫn luôn là “Yes, Madam!”. Thân thương lắm! Dù chỉ là những câu chào quen thuộc vào mỗi buổi đến lớp nhưng đã làm cho huynh đệ chúng tôi phải ngậm ngùi trong dòng lệ chiều nay của ngày đưa Cô về nơi an nghỉ cuối cùng. Nụ cười thân thương với ánh mắt hiền từ đã lắm lúc làm chúng tôi phải tự hổ thẹn với chính mình khi chưa chuẩn bị bài tốt. Suốt thời gian ngồi trên ghế Học viện với những giờ Anh văn Phật pháp, huynh đệ chúng tôi vẫn luôn được thức nhắc phải cố gắng học thật tốt, biết đọc, biết viết, biết dịch thuật, để trở thành những người đại diện cho Phật giáo Việt Nam, giao lưu Phật pháp với các nước trên thế giới, vì đây là thời kỳ hội nhập, ngôn ngữ vô cùng quan trọng để người với người hiểu nhau hơn, cùng nhau chung tay đưa Phật pháp đến với nhân loại. Những hy vọng vào một thế hệ trẻ tương lai cho Phật giáo Việt Nam cũng như tình cảm của Cô dành cho học trò mình vẫn luôn hiện sinh qua những trang sách dịch thuật, những thời giảng bài của Cô. Thân thương đến vô cùng!

Cô, một vì sao sáng trên nền trời tri thức, bằng sự ngưỡng vọng của người học trò, Cô vô cùng tuyệt vời trong lòng chúng tôi. Và rồi… cơn gió vô thường chợt đến, bảy mươi mốt tuổi xuân, Cô đã từ biệt cuộc đời, từ biệt cõi vô thường trên chuyến đò cuối cùng đưa khách sang sông…

“Thân xác này trả về cát bụi

Cõi hồng trần nhẹ gót ra đi”

Cô đã đi rồi, để lại bao thương tiếc bùi ngùi cho đàn hậu học hôm nay. Một bậc Thầy tri thức đã không còn nữa. Nước mắt huynh đệ lặng lẽ rơi giữa làn khói hương trầm trước di ảnh của Người.

Dòng Hương giang con nước thẫn thờ trôi

Như tiễn đưa người con xứ Huế

Niềm tiếc thương trở về lòng đất mẹ

Bến đò buồn đã thiếu vắng người đưa.

“Những gì cống hiến cho cuộc đời sẽ tồn tại mãi cùng thời gian”.

Mặc dầu thân xác không còn nữa, nhưng những gì Cô để lại cho sự nghiệp Hoằng pháp, cho nền học thuật, cho những người học trò hôm nay vẫn còn mãi lưu dấu cùng năm tháng.

Một tầm lòng cao quý

một Phật tử thuần thành

một bậc thầy khả kính

mãi mãi được khắc ghi.

Trong kinh, Đức Phật dạy: “Sanh như đắp chăn bông, tử như cởi áo hạ”, và rồi 17/02 năm Tân Mão, Cô đã trút bỏ huyễn thân giả tạm để về với quê hương thật sự của mình, ở đó an vui và thanh tịnh trong ánh sáng mười phương chư Phật. Xin cho con được nhất tâm cầu nguyện hương linh Người luôn được an nhiên, tự tại trở về Đâu Suất Đà Thiên của Bổn quốc Phật Di lặc, nơi Cô hằng mơ ước.

Sơn Trúc